6 xu hướng phát triển bền vững của thương mại điện tử

Mỗi giai đoạn của TMĐT được biểu thị bằng đặc điểm riêng phụ thuộc vào xu hướng của người tiêu dùng và tình hình kinh tế thị trường. Nếu 2020-2022 là sự bứt tốc của kinh tế số, đưa thương mại trực tuyến thâm nhập sâu mạnh vào cuộc sống người tiêu dùng thì năm 2023 trở đi là cuộc đua của những giá trị bền vững và dài hạn.

Đại diện nền tảng TMĐT Lazada cho rằng sự chuyển dịch sang mô hình phát triển bền vững sẽ giúp cả hệ sinh thái được hưởng lợi, từ doanh nghiệp TMĐT đến nhà bán hàng và người tiêu dùng, tạo ra tác động kép và sức mạnh cộng hưởng cho sự phát triển lâu dài. Ai có thể kịp thời chuyển đổi và thích nghi với xu hướng này sẽ vững vàng trụ lại, tỏa sáng trên thị trường.

Tính cần thiết xây dựng mô hình bền vững

Không phải tự nhiên mà khái niệm bền vững được lặp lại ngày càng nhiều trên các phương tiện truyền thông, cũng như trong chiến lược hoạt động của các doanh nghiệp bất kể lớn nhỏ. Trong lĩnh vực TMĐT, phát triển bền vững sẽ mở ra cánh cửa để doanh nghiệp tiếp cận môi trường kinh doanh lành mạnh, qua đó đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế và xây dựng sự trung thành từ người tiêu dùng, cũng như mở rộng tệp khách hàng mới. Ở vị trí người tiêu dùng, TMĐT theo hướng bền vững mang lại các dịch vụ - sản phẩm vượt trội, cải thiện về chất lượng, giá thành và tăng trải nghiệm trong quá trình mua sắm.

Đây cũng là một đánh giá đáng chú ý về tầm quan trọng của phát triển bền vững ngành TMĐT trong báo cáo Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số do Lazada Việt Nam phối hợp VCCI công bố ngày 21/3 vừa qua. Những nhận định chuyên môn trong báo cáo này dựa trên sự quan sát, nghiên cứu, phân tích và tổng hợp đầy đủ để cung cấp cho doanh nghiệp cũng như cộng đồng góc nhìn tổng quan về tiềm năng, tầm quan trọng, hiệu quả của phát triển bền vững trong TMĐT. Bên cạnh đó, báo cáo cũng chỉ ra các xu hướng hữu ích để doanh nghiệp bắt nhịp thành công và phát triển bền vững trong thời đại số.

Xu hướng phát triển bền vững trong TMĐT xoay quanh "tứ trụ" gồm: Mô hình kinh doanh - cơ sở hạ tầng công nghệ & logistics - nhân lực số - nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Từ việc phân tích và đánh giá sâu sắc các khía cạnh phát triển bền vững của TMĐT, báo cáo TMĐT phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số nhận định TMĐT Việt Nam đang bước sang giai đoạn phát triển mới, tập trung cho phát triển bền vững dựa trên sự kết hợp giữa thị trường và công nghệ. Để xây dựng một hệ sinh thái bền vững, doanh nghiệp cần đảm bảo đầy đủ và toàn diện "tứ trụ" gồm: Mô hình kinh doanh - cơ sở hạ tầng công nghệ & logistics - nguồn nhân lực số - nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Hơn hết, báo cáo còn dự đoán các xu hướng phát triển của TMĐT trong tương lai dựa trên sự vận động của nền kinh tế, thay đổi trong nhu cầu người dùng và những bước tiến trong công nghệ. Nắm bắt được các xu hướng chuyển dịch này, doanh nghiệp có thể đón đầu làn sóng chuyển đổi để hiện thực hóa chiến lược phát triển theo xu hướng bền vững dễ dàng hơn.

Doanh nghiệp TMĐT cần trang bị gì trên hành trang phát triển bền vững

Song hành cùng những phân tích về các yếu tố cấu thành nên thương mại điện tử phát triển bền vững, báo cáo do Lazada phối hợp cùng VCCI thực hiện cũng đưa ra dự báo về 6 xu thế về đầu tư, kinh doanh, công nghệ, trải nghiệm người dùng, thanh toán và nhân lực sẽ trở thành động lực thúc đẩy TMĐT phát triển tại Việt Nam trong giai đoạn 2023-2025. Dựa trên đây, các doanh nghiệp TMĐT có thể nắm bắt và đưa ra những tùy chỉnh phù hợp nhất với chiến lược kinh doanh của mình.

Thứ nhất, trong xu hướng phát triển bền vững, TMĐT sẽ tiếp tục hướng đến các đầu tư dài hạn về cơ sở hạ tầng, công nghệ, logistics hay con người. Ở giai đoạn trước, những mô hình doanh nghiệp TMĐT bền vững đã cho thấy sức chống trụ bền bỉ cũng như mức độ hiệu quả trong việc duy trì và phát triển kinh doanh trước những "con sóng" của thị trường, và trong tương lai các doanh nghiệp TMĐT cũng được khuyến khích hướng đến các giá trị dài hạn, thay vì chỉ "đốt tiền" để chạy theo các mục tiêu ngắn hạn.

Việc đầu tư cơ sở hạ tầng sẽ dẫn đến xu hướng thứ hai - tạo ra nhiều giá trị hơn cho các bên liên quan trong kinh doanh. Thông qua việc xây dựng cộng đồng với các giá trị cộng hưởng từ tam giác: Đối tác - doanh nghiệp - người tiêu dùng, TMĐT bền vững sẽ tạo dựng nền tảng giúp doanh nghiệp đẩy nhanh lộ trình chuyển đổi số, đưa ra chiến lược phát triển dài hạn, tận dụng triệt để các giải pháp từ công nghệ, cơ sở hạ tầng, logistics, đến tiếp thị trong hệ sinh thái TMĐT.

Những hạng mục đầu tư dài hạn vào cơ sở hạ tầng công nghệ - logistics đang ngày càng được nhiều doanh nghiệp TMĐT tập trung đẩy mạnh (Nguồn hình: Lazada).

Thứ ba, doanh nghiệp sẽ tăng cường đẩy mạnh đầu tư bằng cách áp dụng công nghệ tiên tiến như học máy (machine learning), trí tuệ nhân tạo AI, Internet of Things (IoT) và blockchain để tối ưu hóa hoạt động quản lý, vận hành. Các sàn TMĐT sẽ ưu tiên đầu tư cho công nghệ hỗ trợ độ mở của sàn nhằm kết nối sâu rộng với đối tác và người tiêu dùng. Theo đó, API (Application Programming Interface - giao diện lập trình ứng dụng) được sử dụng ở mọi điểm tiếp xúc của TMĐT với đối tác, kết nối và tận dụng triệt để nhiều dịch vụ của đối tác trên nền tảng TMĐT.

Thứ tư, về trải nghiệm khách hàng, TMĐT bền vững sẽ kết nối các hành vi riêng lẻ của người tiêu dùng, hướng đến xu hướng mua sắm toàn diện và cá nhân hóa cho mỗi khách hàng từ giai đoạn tìm kiếm, lựa chọn, mua hàng, thanh toán, đổi trả. Do đó, bên cạnh việc đẩy mạnh hoạt động marketing, các doanh nghiệp TMĐT cũng cần kiện toàn chính sách đổi trả hàng hóa, để trải nghiệm khách hàng không bị "gãy" ở những nút thắt cuối cùng.

Thứ năm, khách hàng sẽ ngày càng ưa chuộng phương thức mua trước, trả sau vì tính linh hoạt và thuận tiện của nó. Do đó, các sàn TMĐT và doanh nghiệp sẽ tăng cường mở rộng thanh toán hơn nữa, kết nối với đa dạng đối tác tài chính... nhằm đáp ứng nhu cầu chi trả của người tiêu dùng, giúp việc mua sắm trên trực tuyến trở nên dễ dàng hơn.

Các xu hướng mới trong thanh toán, công nghệ hay đầu tư là tín hiệu cho bước chuyển mình của xu hướng phát triển bền vững.

Cuối cùng, ở vị trí thứ sáu là khía cạnh xã hội. TMĐT bền vững đang từng bước thúc đẩy phổ cập hiểu biết về kinh tế số đến doanh nghiệp và người tiêu dùng toàn quốc. Xu hướng bền vững trở thành "cánh tay nối dài" thu hẹp khoảng cách TMĐT giữa các địa phương thông qua việc giảm vai trò của đơn vị trung gian (thương lái, chợ đầu mối, đối tác vận chuyển…), từ đó mang lại lợi ích nhiều hơn cho nông dân, thúc đẩy họ tập trung đầu tư hơn cho chất lượng sản phẩm. Đồng thời, việc đảm bảo truy xuất nguồn gốc sản phẩm trên TMĐT cũng góp phần củng cố cam kết tiêu dùng trên các nền tảng.

Chặng đường mới của TMĐT đã sang trang mới. Đây là thời điểm để doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi sang các chiến lược bền vững hơn để mang lại lợi ích cho khách hàng, cộng đồng lẫn chính bản thân doanh nghiệp. Với báo cáo "Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số" do Lazada, VCCI cùng các chuyên gia đầu ngành dày công nghiên cứu và phân tích, ngành TMĐT nói riêng cũng như nền kinh tế số của Việt Nam trong tương lai được kỳ vọng ghi nhận những bước tiến mới, khởi đầu bằng chính nhận thức và chuyển mình của hàng nghìn doanh nghiệp bền vững.

Độc giả có thể tham khảo nội dung chi tiết của báo cáo tại đây: http://bit.ly/40tjik7