Ngọc Nhi: Nhiều người biết ông là nhà sáng lập FIDT, nhưng ít ai biết câu chuyện đầu tiên đưa ông đến với đầu tư. Ông có thể chia sẻ về những bước đi đầu tiên và cơ duyên nào khiến ông gắn bó với thị trường chứng khoán?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Ít ai ngờ rằng hành trình đầu tư của tôi lại bắt đầu từ… một quán cơm. Những năm 2000, khi còn học đại học, tôi trọ ở một khu vực ven Thành phố Hồ Chí Minh – nơi lúc đó các doanh nghiệp Đài Loan (Trung Quốc) đầu tư mạnh vào ngành dệt may. Xung quanh khu trọ là hàng nghìn công nhân, ngày nào cũng xếp hàng dài ở quán cơm của cô Tư. Thấy cô quá tải, tôi phụ giúp, rồi nảy ra ý tưởng mở quán riêng để san sẻ lượng khách.
Cô Tư đồng ý và dạy cách nấu nướng. Quán cơm hoạt động hiệu quả bất ngờ, doanh thu tăng đều. Tính theo ngôn ngữ tài chính, ROE (lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) của quán phải trên 30%. Trải nghiệm kinh doanh này để lại cho tôi khoản vốn tích lũy đầu tiên cùng suy nghĩ: tiền này nên làm gì để tiếp tục sinh lời?
Tôi bắt đầu tìm hiểu về các kênh đầu tư: bất động sản lúc đó còn xa lạ với sinh viên, vàng thì tích lũy chậm. Rồi tôi đọc sách, tham gia câu lạc bộ ở Đại học Kinh tế và tiếp cận chứng khoán. Lúc đó, tôi nghĩ đơn giản rằng đây là một thị trường đầy tiềm năng.
Có một điểm may mắn là vào đầu 2005, Việt Nam chuẩn bị gia nhập WTO, dòng vốn ngoại đổ vào mạnh, thị trường trở nên sôi động. Tôi mở tài khoản chứng khoán đầu tiên cuối 2004, ban đầu chưa nạp tiền, chỉ nghiên cứu. Sau một thời gian tìm hiểu, tôi tham gia những thương vụ đầu tư trên OTC và thu được lợi nhuận. Đó là sự khởi đầu tình cờ, nhưng lại tạo ra duyên nợ gắn bó với chứng khoán cho đến tận bây giờ.
Ngọc Nhi: Khi thị trường bắt đầu biến động mạnh vào năm 2007, ông đã đối diện ra sao?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Giai đoạn 2005–2007 là thời kỳ hoàng kim đầu tiên của chứng khoán Việt Nam. Thị trường tăng nóng, nhiều người chỉ cần mua là thắng, dòng vốn ngoại đổ vào ào ạt. Lợi nhuận thời kỳ đó đến rất nhanh, thậm chí tạo ra những khoản lãi “sau một đêm lời ngay một con Mercedes” khiến nhà đầu tư non trẻ, trong đó có cả tôi dễ tin rằng mình “có duyên” với đầu tư.
Nhưng khi VN-Index chạm đỉnh 1.170 điểm vào tháng 3/2007 rồi lao dốc, tôi nhận ra may mắn không thể kéo dài mãi. Thời điểm đó, hầu hết nhà đầu tư chưa hiểu nhiều về quản trị rủi ro. Tôi cũng không ngoại lệ, phải nhìn lại chính mình và bắt đầu điều chỉnh phương pháp đầu tư.
Khủng hoảng 2008 càng củng cố bài học đó. Thị trường giảm liên tục, biên độ xuống 1–2%, nhà đầu tư gặp nhau chỉ để bàn xem hôm nay cổ phiếu nào “sàn” trước. Tôi chứng kiến cảnh nhiều người hoảng loạn. Bản thân khi ấy là do quy mô vốn nhỏ nên thiệt hại không quá lớn, nhưng cú sốc giúp tôi hiểu rằng phải có chiến lược, không thể đầu tư theo cảm tính.
Ngọc Nhi: Nhìn lại chặng đường đó, điều gì khiến ông kiên trì gắn bó với chứng khoán, thay vì từ bỏ như nhiều nhà đầu tư khác?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Có lẽ vì tôi cảm thấy chứng khoán không chỉ là kênh kiếm tiền, mà là một hành trình học hỏi và trưởng thành. Ngày còn bán cơm, tôi học được cách làm kinh doanh và giữ khách. Khi bước vào chứng khoán, tôi học cách quản lý vốn và kiểm soát cảm xúc. Thị trường dạy tôi những bài học không trường lớp hay sách vở nào có. Chính bài học ấy đã dẫn lối tôi tới con đường tư vấn và sau này là sáng lập FIDT, với mục tiêu giúp nhà đầu tư khác tránh lặp lại sai lầm.
Ngọc Nhi: Trong giới, mọi người thường gọi ông là “Đông Tà”, vì sao lại có biệt danh này vàcó phản ánh phong cách đầu tư của ông không?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Biệt danh này có từ thời tôi còn đi học. Khi đọc Anh Hùng Xạ Điêu của Kim Dung, tôi rất ấn tượng với nhân vật Hoàng Dược Sư – Đông Tà. Ông ấy có phong cách suy nghĩ tự do, khác biệt và là một trong “ngũ tuyệt”, năm cao thủ giỏi nhất trong truyện. Tôi thích sự độc lập đó và coi đó như một cách định vị bản thân. Biệt danh “Đông Tà” gắn với tôi từ năm 1998, chứ không phải bây giờ mới có.
Đến nay, nhiều bạn bè vẫn gọi tôi là “Tuấn Đông Tà” hay “anh Tà”. Thậm chí, trong một hội thảo trước đây khi còn làm ở VNDirect, chị Phạm Minh Hương từng giới thiệu tôi là “Mr. Tà đến từ bộ phận quản lý kinh doanh”, khiến tôi phải bật cười và đính chính: “Chị ơi, em là Tuấn.”
Về phong cách đầu tư, tôi thấy có nhiều điểm tương đồng. Trong truyện, Đông Tà độc bộ thiên hạ, có chiến lược và bí kíp riêng. Tôi cũng định hình phong cách đầu tư dựa trên những bài học của mình, luôn suy nghĩ khác biệt, xây dựng chiến lược riêng và giữ nguyên tắc. Cách tiếp cận này giúp tôi đứng vững qua nhiều thăng trầm và tận dụng được cơ hội trong các giai đoạn đi lên của thị trường chứng khoán Việt Nam. Ảnh hưởng từ biệt danh này với tôi khá rất rõ rệt.
Ngọc Nhi: Từ vai trò một nhà đầu tư cá nhân, ông đã chuyển hướng trở thành một người lãnh đạo và tư vấn đầu tư chuyên nghiệp. Tại sao có sự chuyển hướng này?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Sự chuyển hướng này đến từ những câu chuyện rất thực tế. Trong tâm tôi luôn có một sứ mệnh: mang lại lợi nhuận cho khách hàng. Nhưng qua nhiều lần thị trường thăng trầm, tôi nhận ra đa số nhà đầu tư không thực sự hiểu bản thân mình. Vì vậy, tôi thay đổi chiến lược tư vấn, tập trung vào lợi nhuận bền vững và hướng khách hàng đến đầu tư dài hạn, thay vì chạy theo “sóng” ngắn hạn.
Câu chuyện ra đời của FIDT cũng bắt nguồn từ thực tế. Năm 2015–2016, các vụ lừa đảo tài chính bắt đầu nở rộ. Tôi từng tiếp một cô lớn tuổi đến công ty, vừa khóc vừa kể mình mất toàn bộ tiền lương hưu hơn 160 triệu đồng vì tin vào lời dụ dỗ đầu tư với lãi suất 30%/tháng. Bà nói: “Cô mất hết rồi, cô chỉ muốn chết thôi”. Khoảnh khắc ấy thôi thúc tôi phải làm gì đó.
Tôi cùng các anh em sáng lập Biên An Toàn – tiền thân của FIDT và nói: “Dù thành công hay không, sứ mệnh này bắt buộc phải thực hiện: nâng cao dân trí tài chính người Việt”.
Nền tảng của một quốc gia giàu mạnh cần có 3 trụ cột phát triển đồng bộ: tài chính công, tài chính doanh nghiệp và tài chính cá nhân. Nhà nước đang làm tốt tài chính công, các doanh nghiệp cũng ngày càng tối ưu ROE, ROA. Phần còn lại là tài chính cá nhân chính là nơi tôi muốn đóng góp.
Đó chính là câu chuyện ra đời của Biên An Toàn. Sau này, chúng tôi đổi tên thành FIDT, với một sứ mệnh duy nhất là nâng cao dân trí tài chính người Việt. Đến nay, nhìn lại hành trình này, tôi thấy hài lòng vì con đường mình chọn thực sự có ý nghĩa.
Ngọc Nhi: Về FIDT, mọi người biết đây là công ty chuyên tư vấn đầu tư và quản lý gia sản. Vì sao ông chọn lĩnh vực này, và ông đánh giá thế nào về tiềm năng quản lý gia sản ở Việt Nam?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Tôi tự hào khi thấy Việt Nam đang bước vào thời kỳ gia tăng mạnh mẽ số lượng người giàu. Số người sở hữu hàng chục triệu USD ngày càng nhiều, và điều đó làm cho nhu cầu quản lý gia sản trở nên tất yếu.
Trong công việc tư vấn, tôi tiếp xúc với nhiều chủ doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn. Họ thành công trong kinh doanh nhưng lại gặp những bài toán khó: chuyển giao tài sản, thừa kế cho các con, phân bổ tài sản hợp lý. Những trường hợp này đòi hỏi tư vấn phải hiểu rõ nhu cầu và cá tính từng người.
Không chỉ người siêu giàu, cả nhân viên văn phòng cũng cần kế hoạch tài chính. Họ thường loay hoay với câu hỏi: có nên mua bất động sản, giữ vàng, hay mua bảo hiểm? Ở Việt Nam, lực lượng tư vấn chuyên nghiệp cho những vấn đề này còn thiếu. Tôi đã tiên phong xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân, có thể kể tới như xây dựng mục tiêu trong 5 năm tới, chuẩn bị cho du học con cái, bảo vệ tài sản, và đầu tư dài hạn...
Quản lý gia sản giúp cá nhân và gia đình phát triển tài sản một cách bền vững, thay vì đầu tư cảm tính và không có kế hoạch kiểu “có 500 triệu là mua hết cổ phiếu”. Người Việt cũng hay hiểu sai về tự do tài chính, cho rằng có thật nhiều tiền là đủ. Thực tế, tự do tài chính là khi được bảo vệ, có bảo hiểm, công việc ổn định, các khoản đầu tư phân bổ hợp lý và tăng trưởng, rủi ro thấp.
FIDT ra đời để mang sứ mệnh nâng cao dân trí tài chính người Việt, đồng thời mang lại giải pháp quản lý gia sản và tài chính cá nhân giúp khách hàng yên tâm trên con đường đầu tư và cuộc sống, không chỉ cho hiện tại mà cho cả tương lai.
Ngọc Nhi: Nhìn lại chặng đường hơn 20 năm, ông cảm thấy thị trường chứng khoán Việt Nam đã trưởng thành thế nào?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Thực sự là trên cả tuyệt vời, từ những ngày tôi “ăn cơm thị trường” và lớn lên cùng thị trường. Hơn 20 năm qua, chứng khoán Việt Nam đã phát triển vượt bậc, chúng ta có hệ thống KRX, sắp tới sẽ có CCP và kỳ vọng được nâng hạng. Điều này khiến tôi rất vui và luôn mong thị trường tiếp tục tiến lên.
Tôi đang quản lý hàng nghìn nhân sự và hàng chục nghìn khách hàng, tất cả đều hưởng lợi từ sự phát triển này. Thị trường càng trưởng thành, tôi càng tự hào khi có thể nói rằng Việt Nam hiện là một trong những thị trường tài chính sôi động nhất Đông Nam Á, thậm chí đã vượt Thái Lan và Singapore về thanh khoản.
Nói về thị trường Thái Lan, nền kinh tế của họ đang chững lại, tăng trưởng khó khăn, còn thị trường chứng khoán thì đi ngang hoặc giảm. Trong khi đó, Việt Nam vẫn có nội lực mạnh, GDP tăng trưởng tốt và thu hút vốn quốc tế. Vì vậy, tôi tin trong giai đoạn sắp tới, dòng vốn ngoại sẽ còn đổ vào Việt Nam nhiều hơn nữa.
Thậm chí, khi làn sóng IPO và niêm yết tiếp tục bùng nổ cùng việc nâng hạng, thị trường sẽ còn phát triển mạnh hơn. Tôi tin rằng trong những buổi gặp gỡ bạn bè quốc tế, chúng ta hoàn toàn có thể tự hào khẳng định: Việt Nam là điểm đến xứng đáng để đầu tư.
Ngọc Nhi: KRX đi vào vận hành mở ra kỳ vọng về sự nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Ông đánh giá những thay đổi này sẽ ảnh hưởng thế nào đến sự phát triển của thị trường?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: KRX là bước ngoặt giúp thị trường thay đổi về chất. Hệ thống này mở đường để triển khai các sản phẩm hiện đại như giao dịch T+0, bán khống, giao dịch xuyên trưa...Điều này giúp nâng cao thanh khoản, thu hút mạnh mẽ nguồn vốn trong và ngoài nước. Tôi kỳ vọng với KRX và sắp tới là CCP, thanh khoản thị trường có thể tăng gấp đôi, từ 2 tỷ USD lên 4–5 tỷ USD mỗi phiên, đi kèm làn sóng hàng hóa mới niêm yết. Đây sẽ là chương mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất lại nằm ở hàng hóa chất lượng. Khi thị trường được nâng hạng, các quỹ đầu tư nước ngoài sẽ phân bổ vốn mạnh hơn, bởi họ xem Việt Nam như một thị trường “từ thị xã lên thành phố”, đánh giá cao hơn về quy mô, vốn hóa và thanh khoản.
Có thể thấy, trong gần 9 năm kể từ làn sóng IPO 2017, số doanh nghiệp niêm yết thực sự nổi bật rất ít. Các cổ phiếu lớn như FPT, VCB đã full room (tỷ lệ sở hữu nước ngoài ở mức tối đa – PV), quỹ ngoại không thể mua thêm. Nếu muốn hút vốn, chúng ta cần những doanh nghiệp với mô hình kinh doanh xuất sắc, tăng trưởng bền vững, đủ sức nâng tầm thị trường.
Tôi tin rằng các nhà lãnh đạo đã nhìn thấy vấn đề này. Giai đoạn 2026–2030 sẽ xuất hiện một làn sóng niêm yết mới từ các mô hình kinh doanh đột phá và những “siêu doanh nghiệp”.
Ngọc Nhi: Quay trở lại với thị trường, VN-Index đang ở vùng cao nhất lịch sử. Ông dự đoán thế nào vào cuối năm nay?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Việc dự đoán chỉ số thường “vô thưởng, vô phạt” và hầu như tôi dự đoán đều... sai (cười).
Thực ra, nếu nhìn một cách chuyên nghiệp, hiện P/E của VN-Index khoảng 14 lần, P/E forward cuối năm nay chỉ khoảng 12,5 lần, trong khi ROE – tức thu nhập của doanh nghiệp niêm yết – đang tăng. Điều đó cho thấy thị trường đang rẻ. Tuy nhiên, dự đoán chỉ số không thể bao quát hết các yếu tố rủi ro chính trị. Tôi cũng không đủ khả năng dự báo những biến động bất ngờ, như xung đột Nga–Ukraine.
Với nền kinh tế Việt Nam, tôi rất lạc quan. Nhiều năm trước, trong một hội thảo ở Singapore, một chuyên gia người Việt chủ nhiệm bộ môn tài chính công từng nói: “Việt Nam nếu định vị phát triển hạ tầng, GDP tăng mỗi năm thêm 1% và vượt hai con số là đương nhiên, bởi vị trí địa lý, cơ cấu dân số và vị thế trong khu vực”.
Hiện nay, Việt Nam là một đại công trường, chúng ta có Metro Sài Gòn, sân bay Long Thành thi công ngày đêm, và sắp tới có thể là tàu siêu tốc. Tôi từng đi từ Quảng Tây tới Quảng Đông với khoảng cách 700 km chỉ trong 2 tiếng, tiện hơn cả máy bay. Hạ tầng như vậy giúp gia tăng hiệu suất kinh tế, kéo theo tăng trưởng GDP, và thị trường chứng khoán sẽ phản ánh kỳ vọng đó.
Vì vậy, mốc 1.500 điểm không phải là điểm dừng. Cuối năm nay, VN-Index có thể chạm 1.800–1.900 điểm, với sự góp sức của những doanh nghiệp mới sẵn sàng niêm yết. Xa hơn, đâu đó vào năm 2026, con số trên 2.000 điểm là điều tất yếu sẽ xảy ra với thị trường. Phải lạc quan như vậy!
Ngọc Nhi: Những năm gần đây, sự bùng nổ của nhà đầu tư cá nhân đã tạo nên diện mạo mới cho thị trường. Ông nhìn nhận thế nào về xu hướng này?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Nhà đầu tư cá nhân luôn đóng vai trò quan trọng, và sự bùng nổ thời gian qua càng khẳng định điều đó. Giai đoạn 2021, mỗi tháng có tới 500.000–600.000 tài khoản mở mới, đưa Việt Nam trở thành thị trường đứng đầu Đông Nam Á về tốc độ tăng trưởng tài khoản mở mới. Điều này giúp thanh khoản tăng mạnh, thị trường sôi động hơn.
Tuy nhiên, sự gia nhập ồ ạt cũng mang tính hai mặt. Các nhà đầu tư mới, hay còn gọi là F0 thường bị chi phối bởi cảm xúc và xu hướng đám đông, dễ bị cuốn vào đầu cơ ngắn hạn. Bài học năm 2021–2022 đã cho thấy, khi thị trường điều chỉnh, nhiều F0 chịu thua lỗ nặng.
Tôi không bài xích nhóm này, ngược lại rất ‘welcome’ sự xuất hiện của họ. Vấn đề là cần định hướng để họ chuyên nghiệp hơn. Với sự hỗ trợ của công nghệ, AI và các nhà tư vấn chuyên nghiệp, F0 ngày nay đã cứng cáp hơn nhiều. Tôi tin rằng nếu được dẫn dắt đúng, họ sẽ trở thành lực lượng quan trọng giúp thị trường phát triển bền vững.
Ngọc Nhi: Thông thường nhà đầu tư cá nhân dễ bị tác động bởi số đông và đưa ra quyết định cảm tính. Ông có lời khuyên nào dành cho những người mới gia nhập thị trường?
Ông Huỳnh Minh Tuấn: Câu chuyện này tôi gặp suốt 20 năm làm tư vấn. Với người mới, lời khuyên đầu tiên là phải tìm hiểu về thị trường, làm “bài tập về nhà” trước khi đầu tư. Hãy bắt đầu với một số vốn nhỏ, mức mà nếu mất cũng không ảnh hưởng đến bản thân hay gia đình. Qua những trải nghiệm đầu tiên, sau khoảng hai năm, nhà đầu tư sẽ cứng cáp hơn và đầu tư bài bản hơn.
Điều quan trọng là phải trang bị kiến thức. Nghe thì như sách giáo khoa, nhưng hầu hết nhà đầu tư cá nhân ít khi chịu làm điều này. Nhà đầu tư lớn thường ý thức rõ hơn về sự cần thiết của học hỏi.
Bên cạnh đó, vai trò của nhà tư vấn chuyên nghiệp là cực kỳ quan trọng. Một tư vấn tốt sẽ đưa ra bức tranh cụ thể, rõ ràng, giúp nhà đầu tư tiếp cận thị trường đúng cách. Đáng tiếc, hiện nay nhiều tư vấn vẫn chạy theo câu chuyện “trading fee”, tập trung vào khối lượng giao dịch để tăng thu nhập, thay vì hiệu quả đầu tư cho khách hàng. Đây cũng là lý do thị trường cần thay đổi, hướng tới mô hình zero fee (miễn phí) và cơ chế thu phí dựa trên giá trị tư vấn, thay vì chỉ dựa vào phí giao dịch.