Tờ SCMP cho hay việc đồng Nhân dân tệ mất giá so với đồng USD, thị trường bất động sản đóng băng còn chứng khoán thì bất ổn đã khiến người dân Trung Quốc, nhất là tầng lớp lao động và trung lưu, đổ xô đi mua vàng.
Với những người nghèo và trung lưu, vốn không có nhiều cơ hội tiếp cận các kênh đầu tư nước ngoài tại Trung Quốc, kênh đầu tư vàng là một trong những cách hiếm hoi nhằm đảm bảo tài sản không bị mất giá trước tình hình hiện nay.
Việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) tiếp tục giữ lãi suất ở mức cao sẽ còn khiến đồng USD tăng giá, thế nhưng không có nhiều cá nhân Trung Quốc mua được đồng ngoại tệ này hoặc những sản phẩm tương đương như trái phiếu bằng đồng USD để có thể giữ giá tài sản của mình.
Như một hệ quả tất yếu, cách dễ nhất để bảo vệ tài sản là mua vàng miếng hoặc trang sức, kể cả khi có phải trả thêm tiền gia công cho các sản phẩm kim loại này.
Theo SCMP, biến động tỷ giá đã thúc đẩy giá vàng tại Trung Quốc lên mức cao nhất 13 năm qua và tạo nên mức chênh lệch lớn nhất hơn một thập niên qua với giá vàng quốc tế.
Tính đến phiên 25/9/2023, giá vàng giao ngay tại Trung Quốc dừng ở mức hơn 473 Nhân dân tệ/gram, tương đương 64,71 USD, cao hơn 4,7% so với giá vàng quốc tế.
Mức giá này vẫn chưa là gì so với thời điểm giữa tháng 9/2023 khi giá vàng của những tiệm nổi tiếng như Chow Tai Fook, Chow Sang Sang hay China Gold đã lên đến 600 Nhân dân tệ/gr, nhưng người mua vẫn đổ xô chi tiền.
Ngay cả trên những nền tảng mạng xã hội như Weibo, có những trang theo dõi giá vàng trang sức thu hút hơn 49 triệu lượt theo dõi trong ngày.
Giữ tiền thời bất ổn
Nhà quản lý Fred Qiu của một hãng trang sức tại miền Đông Trung Quốc cho biết ngày càng có nhiều khách hàng đến hỏi mua vàng nhưng phân khúc cũng khác nhau.
“Giới trẻ Gen Z thích những hạt đậu vàng gắn vào dây, trong khi các cặp vợ chồng trẻ hoặc gia đình trung lưu lại ưa chuộng vàng miếng hoặc thỏi có trọng lượng 10-50 gram”, ông Qiu cho hay.
Tương tự, một quản lý tại một cửa hàng vàng ở miền Nam Guangzhou cho hay lượng khách đến mua đang ngày càng tăng. Doanh số của cửa hàng này đã tăng 20-30% trong 2 tháng qua so với cùng kỳ năm trước.
“Hàng năm, nhiều người sẽ tích trữ các hạt vàng để đầu cơ. Mỗi hạt vàng nặng khoảng 1gr có giá khoảng 500 Nhân dân tệ (68,57 USD) vào đầu năm nay. Hiện mức giá của chúng đã lên đến 600 Nhân dân tệ. Điều này cho thấy đầu tư vàng có giá trị và đáng tin cậy hơn so với việc mua bất kỳ cổ phiếu nào”, vị quản lý này nhận định.
Trả lời SCMP, cô Annie Fang, một cư dân trung lưu tại Guangzhou đang bị thua lỗ đầu tư cho hay cơn sốt vàng hiện nay là điều khá dễ hiểu khi các kênh khác như bất động sản, chứng khoán đều gặp khó khăn khá lớn.
Tỷ giá thì biến động khiến đồng tiền mất giá nên đổ tiền vào nơi trú ẩn tài sản như vàng trở thành xu thế tất yếu.
“Trong bối cảnh biến động hiện nay thì vàng trở thành một loại tài sản có tính đảm bảo, đáng tin cậy hơn nhiều kênh đầu tư khác, bất kể là chứng khoán hay bất động sản. Đó là lý do vẫn còn khá nhiều người chấp nhận mua vàng dù giá đã lên rất cao”, cô Fang nói.
Cũng theo cô Fang, việc không thể đưa tài sản ra nước ngoài hoặc mua ngoại tệ khiến người dân lao động và trung lưu chẳng còn nhiều lựa chọn ngoài đầu tư vàng để giữ tài sản.
Trước đây, các ngân hàng Trung Quốc đã hạn chế việc giao dịch mua bán vàng với các nhà đầu tư cá nhân, ví dụ như siết chặt quản lý mở tài khoản mới, tăng tỷ lệ tiền đặt cọc và tạm dừng những giao dịch đầu cơ khả nghi.
Tuy nhiên điều này cũng chẳng khiến người dân mất hứng thú với vàng khi các thị trường giao dịch ngách và thứ cấp vẫn bùng nổ.
Theo SCMP, ngoài việc mua vàng để giữ tài sản hoặc đầu cơ thì tặng quà bằng vàng cũng là một điều thường thấy trong văn hóa Trung Quốc.
Bởi vậy nhu cầu mua vàng tại nền kinh tế này cao hơn nhiều so với những nước Phương Tây.
Đến chính phủ cũng trữ vàng
Hãng tin Bloomberg cho hay không riêng gì người dân mà đến chính phủ Trung Quốc cũng đang tích cực trữ vàng. Tính đến tháng 5/2023, nền kinh tế này đã mua ròng liên tiếp 7 tháng thứ kim loại quý hiếm này.
Riêng trong tháng 5/2023, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) đã mua đến 16 tấn vàng cho kho dự trữ chiến lược. Trong 6 tháng trước đó, Trung Quốc đã mua đến 144 tấn vàng với tổng trữ lượng hiện vào khoảng 2.092 tấn.
Trên thực tế, báo cáo của Hội đồng vàng thế giới (WGC) cho thấy Trung Quốc không phải nền kinh tế duy nhất trữ vàng tích cực. Riêng trong quý I/2023, thế giới đã mua vào 228,4 tấn vàng, đạt mức cao kỷ lục chưa từng có theo quý.
Ngoài Trung Quốc, nhiều nền kinh tế khác cũng đang tích cực trữ vàng trong kho dự trữ chiến lược nhằm cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào đồng USD, vốn đang tăng giá vì FED nâng lãi suất.
Thêm nữa, việc Phương Tây dùng đồng USD như một vũ khí kể từ cuộc xung đột Ukraine cũng khiến nhiều quốc gia bắt đầu cảnh giác hơn.
Báo cáo của WGC cho thấy từ tháng 5/2023, một nửa số ngân hàng trung ương trên thế giới dự kiến sẽ giảm 40-50% lượng dự trữ đồng USD trong 5 năm tới. Đồng thời, lượng trữ vàng sẽ gia tăng bù đắp trong cùng kỳ.
Một cuộc khảo sát cho thấy khoảng 1/4 số ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục mua vàng vào cho đến tận năm 2024 nhằm có sự đảm bảo cho hệ thống tài chính cũng như nền kinh tế.
Trong quý I/2023, Trung Quốc là nước mua vàng nhiều thứ 2 thế giới sau Singapore.
*Nguồn: SCMP