Tờ Nikkei Asian Review cho hay các ngân hàng Trung Quốc đang tiến hành bán tháo hàng chục nghìn bất động sản (NĐS) được nắm giữ làm tài sản thế chấp để thu hồi tiền mặt, nhằm mục đích xử lý các khoản nợ xấu. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục làm thị trường bất động sản nước này thêm ảm đạm.
Theo báo cáo từ truyền thông Trung Quốc, tính đến tháng 11/2025, ít nhất 23 tổ chức tài chính đã bắt đầu thanh lý nhà ở và văn phòng trong sổ sách của họ. Hoạt động thanh lý này đã tăng mạnh kể từ mùa hè, với tổng cộng khoảng 70.000 BĐS được các ngân hàng rao bán hoặc chào bán. Con số này vượt qua số lượng nhà mới được bán ra tại Thượng Hải trong cả năm 2024, vốn chỉ khoảng 59.000 căn.
Các tài sản đang được bán là những bất động sản được thế chấp bởi những người đi vay không còn khả năng chi trả các khoản vay của họ. Trong nhiều trường hợp, các bất động sản này được bán trực tiếp cho người tiêu dùng thông qua các trang web do các nhà bán lẻ trực tuyến lớn điều hành.
Bên bán chủ yếu là các ngân hàng khu vực và các tổ chức tài chính nhỏ hoạt động tại các cộng đồng nông thôn. Tuy nhiên, đợt bán tháo này cũng bao gồm hai trong bốn ngân hàng lớn thuộc sở hữu nhà nước là Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc (ABC) và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc (CCB).

Một số cái tên thanh lý nhiều BĐS có thể kể đến Ngân hàng Hợp tác Thương mại Nông thôn Tứ Xuyên, một ngân hàng nhỏ có trụ sở tại Thành Đô, đã đưa khoảng 25.000 bất động sản lên sàn giao dịch. Trong khi đó, Ngân hàng Cát Lâm đang cố gắng thoái vốn khỏi 2.000 tài sản, còn Ngân hàng Lan Châu đang bán 1.750 bất động sản.
Nợ xấu
Theo Nikkei, lợi nhuận của hệ thống ngân hàng đang trên đà suy giảm do sự chậm lại kéo dài của nền kinh tế, nhu cầu tài trợ từ các doanh nghiệp trở nên èo uột. Đồng thời, chính quyền địa phương, vốn từng được xem là những bên vay an toàn, đang phải đối mặt với khó khăn tài chính nghiêm trọng do sự sụp đổ của thị trường bất động sản. Số tiền thu được từ việc bán các bất động sản này đang được sử dụng để xử lý nợ xấu.
Số liệu thống kê của chính phủ cho thấy tỷ lệ nợ xấu (NPL) của các ngân hàng thương mại hiện đang dao động quanh mức 1,5%, được coi là một mức ổn định. Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng các ngân hàng Trung Quốc còn lỏng lẻo trong việc đánh giá tài sản, và con số chính thức không phản ánh chính xác tình hình thực tế.
Dựa trên dữ liệu tài chính từ các công ty niêm yết, ông Shinichi Seki tại Viện Nghiên cứu Nhật Bản ước tính tỷ lệ nợ xấu tiềm năng có thể lên đến 7,8% tính đến cuối năm 2024.
Hiện các ngân hàng đang đẩy nhanh tốc độ xóa nợ xấu. Tổng số tài sản xấu được xử lý trong năm 2024 đã đạt 3,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (535 tỷ USD), cao hơn gần 30% so với năm trước. Đây là năm thứ năm liên tiếp tổng tài sản xấu được xử lý hàng năm vượt quá 3 nghìn tỷ Nhân dân tệ, kể từ năm 2020 khi đại dịch COVID-19 bắt đầu.
Trong quá trình thanh lý, nhiều ngân hàng định giá bất động sản thấp hơn thị trường. Tại tỉnh Hắc Long Giang, một ngân hàng nhỏ đã bán đấu giá căn hộ 105 m² ở thủ phủ Cáp Nhĩ Tân với giá chỉ bằng một nửa giá trung bình của khu vực. Một số tổ chức thậm chí phải liên tục giảm giá mới tìm được người mua.

Trong bối cảnh giá trị bất động sản đã sụt giảm, các đợt bán giảm giá này sẽ tạo ra áp lực giảm giá hơn nữa cho thị trường. Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, mức giá trung bình của nhà mới trong tháng 10/2025 tại 70 thành phố lớn đã trượt 0,5% so với tháng trước, đánh dấu mức giảm phần trăm lớn nhất trong vòng một năm.
Thị trường bất động sản yếu kém khiến các nhà phát triển thiếu tiền mặt trở nên do dự trong việc xây dựng nhà mới. Đồng thời, các chính quyền địa phương cũng mất đi nguồn thu từ việc bán quyền sử dụng đất cho các nhà phát triển. Nguồn thu từ quyền sử dụng đất đã giảm 60% kể từ mức đỉnh vào năm 2021.
Việc bán tháo tài sản thế chấp có nguy cơ khiến thị trường bất động sản thêm trượt dốc, đồng thời làm trầm trọng thêm khó khăn tài chính của các chính quyền địa phương, vốn đang đối mặt với nguy cơ vỡ nợ từ "khoản nợ ẩn" của các công ty tài chính trực thuộc.
Theo giới truyền thông, chính phủ đang xem xét các biện pháp hỗ trợ doanh số bán nhà bằng cách trợ cấp chi phí lãi suất cho các khoản vay thế chấp của những người mua nhà lần đầu. Các biện pháp khác đang được thảo luận bao gồm mở rộng việc hoàn thuế thu nhập cho người vay thế chấp, dù vậy, vẫn chưa rõ liệu những động thái này có đủ sức ngăn chặn sự sụp đổ của thị trường bất động sản hay không.
*Nguồn: Nikkei
