Theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu của Kpler, lượng dầu thô Iran cập cảng Trung Quốc trong tháng 8/2025 đạt 1,68 triệu thùng/ngày, tăng 23% so với tháng 7.
Đây là mức cao nhất kể từ trước khi ông Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ và khôi phục chiến dịch trừng phạt “áp lực tối đa” đối với Iran.
Sự gia tăng này đưa lượng dầu trữ nổi của Iran tại vùng biển châu Á giảm 1 nửa xuống còn 15 triệu thùng vào ngày 7/9, giảm so với mức 30 triệu thùng vào đầu tháng 8. Phần lớn dầu chưa bán được của Iran tập trung gần Malaysia.
Từ đầu năm, Mỹ đã áp lệnh trừng phạt với 127 tàu và nhiều công ty, cá nhân bị cáo buộc vận chuyển dầu Iran. Dù vậy, dòng chảy dầu sang Trung Quốc vẫn tăng. Trung bình 8 tháng đầu năm, Trung Quốc nhập 1,45 triệu thùng/ngày, cao hơn cùng kỳ năm ngoái.
Dữ liệu cho thấy cam kết đưa xuất khẩu dầu của Iran về mức 0 của chính quyền ông Trump vẫn chưa đạt được mục đích.
Giới phân tích cho rằng nỗ lực của Washington nhằm triệt phá mạng lưới buôn lậu dầu Iran khó đạt hiệu quả nếu thiếu hợp tác từ Bắc Kinh. Việc Trung Quốc tiếp tục mua dầu Iran không chỉ vì giá rẻ hơn 4–6 USD/thùng, mà còn mang tính chiến lược.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa tiếp đón Tổng thống Iran Massoud Pezeshkian cùng lãnh đạo Nga, Triều Tiên và nhiều nước không liên minh với Mỹ tại một hội nghị quốc tế. Diễn biến này cho thấy sự thách thức rõ rệt trước chính sách xoay trục cứng rắn của chính quyền ông Trump.
Ngoài yếu tố năng lượng, Trung Quốc có thể coi dầu Iran như một “quân bài mặc cả” trong cuộc chiến thương mại. Từ đầu năm, Mỹ tái áp nhiều vòng thuế quan khiến nhập khẩu hàng Trung Quốc giảm 19% trong 7 tháng đầu 2025.
Quan hệ thương mại Trung Quốc – Iran dựa nhiều vào mô hình “dầu đổi hàng”. Dầu thô và sản phẩm dầu khí giúp Trung Quốc giữ vị thế đối tác thương mại lớn nhất của Iran, đồng thời bù đắp nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc.
Theo Vortexa, bất chấp Mỹ trừng phạt 9 tàu chở khí hóa lỏng (LPG) của Iran, xuất khẩu LPG của nước này vẫn tăng lên 1,1 triệu tấn trong tháng 8, trong đó Trung Quốc chiếm khoảng 80%. Tính chung, Bắc Kinh hiện đóng góp hơn 1/4 tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Iran. Con số này cho thấy vai trò trung tâm của Trung Quốc trong việc duy trì nền kinh tế Iran với quy mô hơn 400 tỷ USD (theo dữ liệu của IMF).
Tham khảo: Iran International, Reuters
.jpg "VCIDA ra mắt tại TP.HCM – GoNChill Tourist Pass gia nhập hệ sinh thái công nghiệp văn hoá số")
