Nguyễn Tường Minh (sinh năm 2003) là sinh viên vừa tốt nghiệp ngành Kỹ thuật Cơ khí, Đại học VinUni và hiện là Kỹ sư Quản lý Chương trình tại Google Việt Nam. Hành trình của Minh bắt đầu từ một lựa chọn ngành học khá mơ hồ, trải qua nhiều kỳ thực tập, trước khi tìm được hướng đi rõ ràng trong lĩnh vực công nghệ. Câu chuyện không có những bước ngoặt ngoạn mục, nhưng là ví dụ điển hình minh chứng cho việc: đại học không chỉ là nơi để học, mà là nơi để tìm ra mình là ai.
Đã từng muốn chuyển ngành vì quá khó, nhưng kiên trì để rồi đến được Bosh và Google
Sinh ra tại Việt Nam, học trung học tại Mỹ từ lớp 9, và rồi Minh quyết định quay về nước và nộp hồ sơ vào VinUni. Khi chọn ngành Kỹ thuật Cơ khí, Minh thừa nhận mình không có định hướng rõ ràng. “Lúc chọn ngành Kỹ thuật Cơ khí ở VinUni, em chỉ nghĩ đơn giản: mình thích sáng tạo, thích làm ra thứ gì đó, nên có thể đây là hướng đi phù hợp,” Minh nói.
Tuy nhiên, những năm đầu đại học không dễ dàng. Đến năm hai, Minh từng cân nhắc chuyển ngành vì cảm thấy chương trình học quá khó, nhưng không đủ điểm để chuyển. Mãi đến sau này khi đi thực tập, chàng sinh viên VinUni mới thấy ngành này có nhiều ứng dụng thú vị, rất nhiều hướng đi thực tiễn và bắt đầu nhận ra mình theo học nó là điều đúng đắn.
Ngay từ năm hai, Minh đã bắt đầu thực tập tại một công ty Hàn Quốc ở Việt Nam. Môi trường không quá áp lực, nhưng trải nghiệm đầu tiên này đã giúp Minh làm quen dần với nhịp độ làm việc thực tế sau khi ra trường.
Bước ngoặt lớn hơn đến vào năm ba, khi Minh được nhận vào thực tập tại Bosch - nơi cậu tham gia các dự án kỹ thuật quy mô và phức tạp hơn. Minh chia sẻ: “Lúc đó em làm ở TP.HCM, tham gia nhiều dự án lớn và phức tạp. Tốc độ lĩnh hội (learning curve) của em tăng nhanh, và em thực sự trưởng thành trong cách làm việc”.
Cơ hội tiếp theo đến khá tình cờ. Khi Google triển khai chương trình thực tập tại Việt Nam lần đầu tiên, một nhân sự của công ty đã thấy hồ sơ của Minh trên LinkedIn và chủ động liên hệ. Sau ba vòng phỏng vấn kéo dài hơn một tháng rưỡi, Minh được nhận và bắt đầu thực tập trong vai trò Quản lý Chương trình.
Tại Google, Minh mô tả đây là một môi trường làm việc “rất tôn trọng và tin tưởng nhân viên, kể cả thực tập sinh”. Ngoài ra, tập đoàn hàng đầu này còn sở hữu hệ thống tài liệu nội bộ cực kỳ bài bản. Thực tập sinh được tiếp cận với tài liệu nội bộ, có các buổi trao đổi trực tiếp với quản lý từ tuần đầu tiên và được giao nhiệm vụ thực tế. “Điều quan trọng nhất là họ không đặt nặng việc bạn là sinh viên hay nhân viên - chỉ cần làm được việc,” Minh nhận xét.
Ở lại Google và ấp ủ giấc mơ “made in Vietnam”
Chia sẻ về điều tích lũy được từ 4 năm học đại học, Minh đánh giá cao kỹ năng mềm hơn là kiến thức chuyên môn: “Ở VinUni, chúng em được giao rất nhiều dự án nhóm. Cách phối hợp, thuyết trình, giải quyết mâu thuẫn đều là những khả năng mà chúng em được rèn luyện thường xuyên”
Ngoại ngữ cũng là điểm mạnh khi học trong môi trường giảng dạy bằng tiếng Anh, giúp Minh dễ dàng thích nghi trong môi trường công nghệ có yếu tố quốc tế. Tuy nhiên, Minh nhìn nhận kiến thức kỹ thuật của sinh viên VinUni “không mạnh hơn các trường kỹ thuật chuyên sâu”, nhưng lợi thế là khả năng học nhanh và sự chủ động.
Trong ba năm đầu, Minh chủ yếu đi thực tập, đến năm tư cậu mới bắt đầu tận dụng các phòng lab và cơ sở vật chất tại trường. Theo Minh, bạn bè là nguồn hỗ trợ lớn nhất của cậu. Trong quá trình học, có gì không hiểu thì ôn tập với nhau, nhờ các bạn chỉ lại. Minh còn nói vui: “Nếu không có sự giúp đỡ của các bạn, em không biết mình sẽ qua môn kiểu gì”.
Sau khi tốt nghiệp, cựu sinh viên VinUni nhận được hợp đồng không thời hạn tại Google Việt Nam và hiện đang tiếp tục công việc tại đây. Tuy nhiên, khi được hỏi về kế hoạch dài hạn, Nguyễn Tường Minh cho biết bản thân muốn làm trong lĩnh vực sản xuất và phát triển sản phẩm công nghệ: “Em thực sự hy vọng một ngày nào đó có thể tạo ra sản phẩm công nghệ ‘made in Vietnam’ như VinFast đang làm. Em muốn góp phần tạo ra những thứ mang giá trị thực, do người Việt làm chủ, không chỉ gia công hay kiểm thử”.
Khi được hỏi về kế hoạch học cao học, Nguyễn Tường Minh cho biết sẽ cân nhắc nếu thực sự cần cho công việc. Còn hiện tại, cậu dự định tập trung học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, và phát triển bản thân trong quá trình làm việc tại Google.
Với các sinh viên năm nhất, Minh đưa ra lời khuyên nên bắt đầu thực tập càng sớm càng tốt. Nếu chưa có kinh nghiệm, các bạn có thể trình bày các dự án đã làm trên lớp, miễn là thể hiện được kỹ năng kỹ thuật và kỹ năng mềm.
Cậu cũng chia sẻ kinh nghiệm của bản thân khi đi phỏng vấn: “Khi đi phỏng vấn, cũng có hai kiểu câu hỏi. Một là kể về trải nghiệm thật – thì nên trả lời theo phương pháp STAR (Situation – Task – Action – Result). Hai là câu hỏi giả định - ví dụ ‘Sếp không thích em thì em làm gì?’ - thì đừng vội trả lời. Hãy hỏi lại để làm rõ tình huống, rồi mới đưa ra giải pháp. Điều đó thể hiện cách phân tích và phản xạ tình huống, điều mà nhà tuyển dụng đánh giá rất cao”.
Trước khi bước vào lễ tốt nghiệp, Nguyễn Tường Minh gửi lời cảm ơn đến gia đình vì đã “đầu tư” cho việc học của mình. Chàng trai trẻ nói rằng gia đình luôn là điểm tựa tinh thần lớn nhất của cậu. Ngoài ra, Minh cũng cảm ơn các thầy cô, đặc biệt là thầy cô ngành kỹ thuật luôn sẵn sàng hỗ trợ học sinh của mình cả trong và ngoài giờ học. Và đối với Minh, bạn bè chính là tài sản quý nhất mà cậu có được trong 4 năm học tại VinUni.
“Nhờ có mọi người, em mới tìm thấy được điều mình thực sự muốn làm và dám mơ đến việc tạo ra một sản phẩm mang tên Việt Nam”.