Trước khi lo AI tiêu diệt loài người, hãy sợ rằng sự thèm khát cuồng nhiệt xoay quanh chúng có thể khiến môi trường sống của bạn bị hủy diệt.
Đặt câu hỏi cho Chat GPT đồng nghĩa với việc năng lượng đang bị sử dụng nhiều gấp 10 lần so với truy vấn theo cách truyền thống. Lượng khí thải nhà kính của Google đã tăng gần 50% kể từ năm 2019 đến năm 2023, trong khi lượng khí thải của Microsoft cũng tăng gần 30% kể từ năm 2020. Các khoản đầu tư vào nhiều trung tâm dữ liệu chắc chắn sẽ khiến những con số trên tiếp tục bị khuếch đại.
Tuy nhiên, sự bi quan này dường như không đúng.
Về mặt tuyệt đối, AI ngốn ít năng lượng hơn bạn tưởng. Tốt hơn nữa, AI còn có thể khử cacbon cho các ngành công nghiệp vốn được cho là khó làm sạch.
Trước tiên, hãy xem xét nhu cầu năng lượng của AI . Cơ quan Năng lượng Quốc tế ( IEA ) ước tính rằng mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu có thể tăng gấp 3 lần trong năm năm tới. Các trung tâm này hiện chiếm khoảng 1,5% mức tiêu thụ điện của thế giới—và phần lớn trong số đó là do phát trực tuyến, phương tiện truyền thông xã hội và mua sắm trực tuyến, không phải do AI .
AI được chứng minh là sẽ giúp xanh hóa nền kinh tế.
Nó rất giỏi trong việc xác định các mô hình phức tạp, xử lý tập dữ liệu khổng lồ và tối ưu hóa hệ thống - Tất cả đều có thể giúp cắt giảm khí thải. AI còn giúp cải thiện hiệu quả lưới điện, cắt giảm việc sử dụng nhiên liệu trong vận chuyển và phát hiện rò rỉ khí metan - một loại khí nhà kính rất độc.
Nhiệm vụ của các nhà hoạch định chính sách và ông chủ ngành công nghiệp là tối đa hóa những lợi ích, trong khi giảm thiểu tác động đến khí hậu. Giải pháp tốt nhất sẽ là chính phủ áp đặt một mức giá hợp lý cho carbon và để thị trường tự làm việc. Tuy nhiên, do giá carbon toàn cầu vẫn là một giấc mơ xa vời, thực tế có thể tập trung vào 3 biện pháp khác.
Đầu tiên là tính minh bạch. Việc tính toán chính xác lượng điện năng mà các mô hình AI sử dụng là vô cùng khó. Từ tháng 8 năm 2026, EU sẽ yêu cầu một số nhà phát triển AI báo cáo chi tiết về mức sử dụng năng lượng. Cách tiếp cận này nên được phần còn lại của thế giới sao chép.
Thứ hai là xem xét lại cách các trung tâm dữ liệu hoạt động. IEA lưu ý rằng việc có thể chuyển đổi khối lượng công việc giữa các trung tâm dữ liệu khác nhau vào các thời điểm khác nhau có thể giảm bớt căng thẳng và cân bằng lưới điện. Các trung tâm dữ liệu linh hoạt hơn cũng sẽ phù hợp hơn với nguồn điện không liên tục được tạo ra bởi nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời.
Thứ ba, các công ty công nghệ nên tự giữ lời hứa của mình với môi trường. Ví dụ, Microsoft đặt mục tiêu đạt “carbon âm” vào năm 2030. Một số công ty, chẳng hạn như Amazon, phụ thuộc rất nhiều vào việc mua tín dụng năng lượng tái tạo, cho phép điện bẩn được bù đắp bằng cách trả tiền cho năng lượng sạch ở nơi khác.
Cùng nhìn sâu hơn vào Amazon để thấy AI thực sự có thể khiến môi trường ‘xanh hóa’.
Amazon vận chuyển 20 triệu gói hàng mỗi ngày tại 19 quốc gia. Công việc này đòi hỏi một lượng giấy, bìa cứng, bao bì cực lớn và vì vậy, đóng gói sao cho hiệu quả mà vẫn mang lại lợi nhuận chính là bài toán mà Amazon cần tìm lời giải.
Vào năm 2019, tập đoàn này đã tung ra một mô hình AI độc quyền của riêng mình để giảm lãng phí bao bì. Kết quả, sau 5 năm, ít nhất 500.000 tấn bao bì/năm đã được ‘cứu rỗi’. Con số này gần tương đương với trọng lượng của 7.750 chiếc máy bay Boeing 737.
Mô hình AI, được gọi là Công cụ quyết định gói hàng, đã được tập đoàn này phát triển để tìm ra cách đóng gói hiệu quả nhất. Dữ liệu dựa trên văn bản, tên, mô tả sản phẩm sẽ được sử dụng; kết hợp với những bức hình chụp khoảnh khắc mặt hàng được đưa vào kho. Thông qua ‘đường hầm thị giác đặc biệt’, những bức ảnh này cung cấp thông tin chi tiết về kích thước, từ đó giúp công ty xác định nhanh chóng cách đóng gói hiệu quả.
“Có một cơ hội lớn không chỉ cho Amazon mà cho toàn ngành trong việc sử dụng AI để giảm lãng phí bao bì”, Rafael Auras, giáo sư chuyên về bền vững tại Đại học bang Michigan, nói.
.jpg)
Theo Forbes, Amazon hiện đang sử dụng mô hình AI trên khắp Bắc Mỹ và Châu Âu. Ấn Độ, Úc và Nhật Bản sẽ là điểm đến tiếp theo. Được biết, mô hình đóng gói hiệu quả đã giúp cắt giảm hơn 2 triệu tấn bao bì từ năm 2015 đến năm 2022. Phía Amazon không tiết lộ khối lượng vật liệu đóng gói mỗi năm, vậy nên, rất khó để biết mô hình AI này đã giúp tập đoàn giảm bao bì đáng kể như thế nào.
Được biết, mô hình AI mới sẽ giúp Amazon xác định những mặt hàng nào có thể cho vào túi giấy một cách an toàn — một loại bao bì mới nhẹ hơn 90% so với hộp các tông cứng có cùng kích thước. Việc chuyển sang bao bì bằng giấy và bìa cứng hiện đã hoàn tất tại trung tâm phân phối Ohio. Tại châu Âu, nơi luật mới cấm bao bì nhựa sử dụng một lần, Amazon cũng thay thế túi giao hàng nhựa bằng vật liệu giấy và bìa cứng.
Amazon đặt mục tiêu đạt mức phát thải carbon ròng bằng 0 vào năm 2040. Trong báo cáo phát triển bền vững gần đây nhất cho năm 2022, công ty cho biết họ đã giảm 0,4% lượng khí thải carbon bằng cách vận chuyển 145 triệu gói hàng trên toàn cầu thông qua 9.000 xe điện. Sáng kiến bao bì có thể tác động gián tiếp đến lượng khí thải bởi gói hàng càng nhỏ thì càng tiết kiệm diện tích giao vận.
“Tôi nghĩ Amazon đang đi đầu trong việc triển khai AI ở khía cạnh đóng gói. Họ có rất nhiều dữ liệu. Các công ty khác không có lượng dữ liệu đó”, Euihark Lee, trợ lý giáo sư tại Đại học bang Michigan, nói.
Theo: The Economist, Forbes
.png "Bắt Chủ tịch công ty Quản lý công trình đô thị Bắc Giang")
.png "CII sắp có 9 lô đất diện tích 9,6ha tại Thủ Thiêm với giá đất của 10 năm về trước")
