Kỳ vọng xuất khẩu tỷ USD, doanh nghiệp nào trồng nhiều chuối nhất?

Triển vọng xuất khẩu chuối đạt 1 tỷ USD

Tại một hội thảo chuyên ngành về nông nghiệp vừa diễn ra, theo ý kiến doanh nghiệp trồng và xuất khẩu chuối, ngành hàng chuối thế giới hiện có quy mô khoảng 15,3 tỷ USD (năm 2024) và được dự báo sẽ đạt 21 tỷ USD vào năm 2030. Việt Nam đã vươn lên xếp thứ 9 thế giới về sản lượng chuối, tuy nhiên giá trị xuất khẩu mới chỉ đạt khoảng 380 triệu USD, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn trong tổng quy mô toàn cầu.

Riêng tại thị trường Trung Quốc, Việt Nam đã từng bước tiệm cận Philippines – đối thủ lớn nhất, song thị phần hiện mới đạt chưa tới 40%. Trong khi đó, tại Nhật Bản, dù chuối Việt Nam được người tiêu dùng đánh giá cao, thị phần vẫn chỉ khoảng 3%. Ở Hàn Quốc, dù có lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do và khoảng cách địa lý, thị phần chuối Việt Nam cũng chưa đạt 17%. Những con số này cho thấy dư địa tăng trưởng của chuối Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt tại các thị trường châu Á trọng điểm như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Theo thống kê, đến năm 2025, diện tích trồng chuối cả nước ước đạt hơn 163.000 ha, với sản lượng khoảng 2,75 triệu tấn. Riêng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu chuối đạt gần 372 triệu USD, tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực, đồng thời cho thấy tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn.

Theo thông tin từ Bộ NN&MT, Đề án Phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã xác định chuối là một trong những mặt hàng trọng tâm. Chuối hiện là cây trồng có giá trị kinh tế cao, nằm trong nhóm cây ăn quả có diện tích lớn nhất tại Việt Nam. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu hiện nay vẫn chưa tương xứng với quy mô sản xuất và tiềm năng, nhất là khi so sánh với các quốc gia trong khu vực đã xây dựng được chuỗi giá trị chuối xuất khẩu ổn định, gắn với tiêu chuẩn chất lượng cao và kiểm soát dịch bệnh chặt chẽ.

Thời gian qua, Việt Nam đã xuất hiện một số doanh nghiệp đầu tư bài bản vào ngành hàng chuối, hình thành vùng nguyên liệu tập trung, áp dụng quy trình kỹ thuật đồng bộ và hướng mạnh ra thị trường xuất khẩu.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, theo Đề án Phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, diện tích chuối dự kiến đạt 165.000 – 175.000 ha, với sản lượng 2,6 – 3 triệu tấn. Như vậy, đến nay, ngành hàng chuối Việt Nam đã cơ bản đạt được các mục tiêu đặt ra cho giai đoạn đến năm 2030. Định hướng phát triển ngành hàng chuối trong thời gian tới là xây dựng nền sản xuất bền vững, đáp ứng ngày càng tốt hơn các yêu cầu khắt khe của các thị trường xuất khẩu mới và đang mở rộng.

Các doanh nghiệp nhiều chuối nhất Việt Nam

Tính cho đến thời điểm này, Tập đoàn HAGL có vùng trồng chuối rộng nhất với 7.000ha, tiếp theo là Thaco với 5.800ha, Unifarm là hơn 1.500ha, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam có gần 1.400ha và Huy Long An có 700ha, tiếp theo là KDI Holding với hơn 500ha…

CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HNG) – doanh nghiệp do Thaco đứng sau là một trong những doanh nghiệp hiện sở hữu diện tích trồng chuối lớn với vùng trồng trải dài từ Việt Nam, Lào và Campuchia.

Mới đây, Thaco vừa ký kết thỏa thuận bán chuối 10 năm cho tập đoàn thực phẩm Mỹ.

Theo đó, hợp đồng hợp tác chiến lược với Tập đoàn Fresh Del Monte của Thaco nhằm tiêu thụ các mặt hàng nông sản chủ lực. Theo thỏa thuận, Fresh Del Monte sẽ bao tiêu tối thiểu 71.500 tấn chuối của Thaco trong năm 2026, tương đương 12 container/ngày.

Sản lượng có thể mở rộng lên gấp ba lần, hướng tới 240.000 tấn/năm (khoảng 40 container/ngày) tùy theo năng lực nâng sản lượng của Thaco. Hợp đồng có thời hạn 10 năm, với mức thu mua tăng dần qua từng năm.

Chủ tịch Thaco, ông Trần Bá Dương, cho biết riêng năm 2026, Thaco Agri dự kiến sản xuất khoảng 512.000 tấn chuối, tương đương 26.000 container. Lượng bán cho Fresh Del Monte (71.500 tấn) chỉ chiếm khoảng 15% tổng sản lượng, phần còn lại sẽ tiếp tục được phân phối cho các đối tác khác. Thaco Agri đặt mục tiêu sở hữu 16.000ha trồng chuối trong năm 2026 và duy trì 20.000 ha vào năm 2027.

Theo thông tin công bố từ báo cáo tài chính, chuối hiện là nông sản chủ lực của HNG. Riêng năm 2024, doanh nghiệp sản xuất 13.759 tấn chuối, chiếm 99% tổng sản lượng. Năm 2025, HNG đặt kế hoạch trồng mới 2.026ha, thu hoạch 1.117ha với sản lượng dự kiến 34.838 tấn; doanh thu từ chuối ước đạt 555 tỷ đồng, mang về lợi nhuận khoảng 182 tỷ. Tính đến cuối năm 2024, HNG có 35.757ha diện tích canh tác, trong đó 27.383ha dành cho chuối, xoài, bưởi và chăn nuôi bò tại Lào.

CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAG) cũng là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu thị trường chuối, thực tế cho thấy, trong khoảng 5 năm gần đây, ông Đoàn Nguyễn Đức – Chủ tịch HAG thường xuyên marketing về sầu riêng và ‘heo ăn chuối’, nhưng thật ra trái cây chủ lực của doanh nghiệp lại là chuối.

Chia sẻ trong Roadshow vào cuối tháng 11/2025, HAGL cho biết công ty đang có 7.000ha chuối, 2.000ha sầu riêng, 3.000ha cà phê, 1.000 ha dâu tằm và cụm chuồng trại heo với công suất nuôi 500.000 con.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, chuối của HAGL đạt sản lượng 365.000 tấn, cao hơn 100 nghìn tấn so với năm 2023 và gần bằng cả năm 2024. Chuối đã đóng góp hơn 1.000 tỷ đồng lợi nhuận với tỷ suất lợi nhuận trên/doanh thu là 50%. Thị trường tiêu thụ chuối của HAGL rất ổn định, với nhiều phân khúc khách hàng. Hiện Nhật Bản chiếm 40% sản lượng chuối xuất tươi của HAGL, còn lại Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam.

Tại thị trường trong nước, HAGL có ký kết hợp tác với chuỗi siêu thị như Kingfoodmart (2024) và Lotte Mart (2025) để bán nông sản tươi như chuối, sầu riêng đông lạnh, thịt heo….

Trong những doanh nghiệp đứng phía sau HAGL và Thaco, thì Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam là gương mặt mới, khác với những cái tên kỳ cựu trong lĩnh vực trồng – xuất khẩu chuối như Unifarm, Huy Long An hay KDI Holdings với dự án KD Green Farm.

Kể từ năm 2018, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã khuyến khích các công ty thành viên chuyển đổi cây trồng sang trái cây, trong đó có chuối. Theo đó, Công ty cổ phần Nông nghiệp U&I (Unifarm) cùng Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng có hai dự án hợp tác trồng chuối với diện tích gần 1.200ha tại Dầu Tiếng – Bình Dương (cũ). Unifarm đóng vai trò tư vấn – phát triển, còn Cao su Dầu Tiếng đóng vai trò nhà đầu tư.

Vào tháng 5/2020, 80ha chuối của Công ty TNHH TM-DV Union Trading được triển khai trồng xen trong lô cao su ở thị xã Bình Long. Chia sẻ với truyền thông đầu năm 2022, ông Lê Văn Vui – Tổng Giám đốc Công ty Cao su Bình Long cho biết, diện tích chuối trồng xen cao su của công ty hiện lên đến 180ha. Tất cả đều được ký hợp đồng liên kết tiêu thụ với Union Trading để xuất khẩu sang Hàn Quốc.

Union Trading là một trong những nhà cung ứng chuối cho Dole với vùng trồng rộng 500ha – trong đó có 150ha trồng chuối già Nam Mỹ ở Bình Phước.

“Mô hình trồng chuối xen cao su đem lại lợi nhuận từ 3,5-4 triệu đồng/ha. Nếu trồng tốt có thể đạt 5 triệu đồng/ha. Còn nếu trồng chuối chuyên canh, lợi nhuận cố định hàng năm còn cao hơn”, ông nêu cụ thể.

Trong ĐHĐCĐ năm 2025, Ban lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam nói rằng tổng các công ty thành viên đang có khoảng 1.400ha trồng chuối.

Phần mình, ngoài vai trò là nhà tư vấn – phát triển, Unifarm còn là công ty sản xuất chuối lớn tại Việt Nam. Unifarm còn hợp tác sản xuất sầu riêng tại Thái Lan.

Giới thiệu trên website, Unifarm cho biết chuối đang là cây trồng chủ lực. Hiện công ty có 1.000ha trang trại trực thuộc và 500ha với HTX, trang trại và nông hộ liên kết; năng suất chuối là 40 tấn/ha/mùa vụ, mỗi năm có hai lần thu hoạch. Nổi bật trong đó là khu Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao An Thái do công ty làm chủ đầu tư có diện tích 500ha tại xã An Thái, huyện Phú Giáo, Bình Dương

Về thị trường: Unifarm có tiêu thụ trong nước lẫn xuất khẩu, thị trường xuất khẩu chính là Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore và Trung Đông. Giữa tháng 7/2017, Tập đoàn Dole chọn Unifarm là đối tác độc quyền tại Việt Nam. Unifarm là nhà cung ứng các sản phẩm cho Dole để xuất khẩu đến các thị trường khác.

Unifarm hiện đang thử nghiệm mô hình trồng chuối hữu cơ trong nhà kính với diện tích 20ha. Trong đó, cây trồng không sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật, thay vào đó, Unifarm sử dụng các chế phẩm sinh học. Trong năm 2024, Unifarm ghi nhận mức tăng trưởng trên 50%.