Công ty của Elon Musk cấy chip vào não người chỉ trong 1,5 giây, độ chính xác cực cao giúp tránh các mạch máu nhỏ

Elon Musk một lần nữa đẩy ranh giới giữa khoa học viễn tưởng và đời thực tiến thêm một bước, khi Neuralink – công ty cấy ghép giao diện não máy tính do ông sáng lập – vừa công bố kỷ lục mới trong quy trình phẫu thuật: robot của hãng đã đưa kim cấy điện cực vào não người chỉ trong 1,5 giây, lần đầu tiên phá vỡ ngưỡng thời gian vốn được xem là rào cản lớn về an toàn và khả năng thương mại hóa công nghệ cấy não.

Theo các báo cáo của Reuters, đây là bước tiến mang tính kỹ thuật then chốt. Trước đó, quá trình đưa từng sợi điện cực mảnh hơn sợi tóc người vào mô não mất hàng chục giây và đòi hỏi độ chính xác cực cao để tránh các mạch máu li ti. 

Neuralink cho biết robot phẫu thuật thế hệ mới của họ sử dụng hệ thống thị giác độ phân giải cao kết hợp thuật toán theo dõi chuyển động của não theo nhịp tim, cho phép kim cấy “đi cùng chuyển động của mô não” thay vì chống lại nó. Việc rút ngắn thời gian xuống 1,5 giây không chỉ giúp giảm nguy cơ tổn thương mô mà còn mở ra khả năng tự động hóa quy trình ở quy mô lớn hơn.

Đáng chú ý hơn, thông tin này xuất hiện trong bối cảnh hàng chục nghìn người đã đăng ký tham gia chương trình thử nghiệm cấy não của Neuralink, theo tiết lộ của chính Elon Musk trong các cuộc trao đổi với giới truyền thông Mỹ. Business Insider cho biết danh sách chờ bao gồm không chỉ bệnh nhân bị liệt, tổn thương tủy sống hay mắc các bệnh thần kinh nặng, mà còn có những người khỏe mạnh tò mò về khả năng “nâng cấp” con người bằng công nghệ. Dù vậy, Neuralink nhấn mạnh rằng hiện tại các ca phẫu thuật vẫn được giới hạn nghiêm ngặt, tập trung vào mục tiêu y sinh học, với số lượng bệnh nhân được cấy ghép chỉ ở mức vài chục người.

Những ca thử nghiệm đầu tiên đã tạo ra tiếng vang lớn. Theo Financial Times và MIT Technology Review, một số bệnh nhân sau khi cấy chip có thể điều khiển con trỏ máy tính, gõ chữ hoặc chơi trò chơi điện tử chỉ bằng suy nghĩ. Điều này củng cố tham vọng dài hạn của Musk: biến giao diện não–máy tính thành cầu nối trực tiếp giữa con người và trí tuệ nhân tạo, thậm chí là một lớp “phòng thủ” trước viễn cảnh AI vượt trội con người về trí tuệ. 

Tuy nhiên, đằng sau sự hào hứng là hàng loạt câu hỏi chưa có lời giải. 

Reuters dẫn ý kiến các chuyên gia thần kinh học cho rằng, dù tốc độ cấy ghép được cải thiện đáng kể, thách thức lớn nhất vẫn nằm ở độ an toàn lâu dài, khả năng tháo bỏ hoặc nâng cấp thiết bị, cũng như việc bảo vệ dữ liệu thần kinh – dạng dữ liệu cá nhân nhạy cảm bậc nhất. Ngoài ra, việc hàng chục nghìn người sẵn sàng đăng ký trở thành “cyborg” cũng làm dấy lên tranh luận về đạo đức, sự bất bình đẳng trong tiếp cận công nghệ và nguy cơ thương mại hóa quá sớm một lĩnh vực còn non trẻ.

Dù còn nhiều tranh cãi, giới quan sát đồng thuận rằng cột mốc 1,5 giây không chỉ là một con số kỹ thuật. Nó cho thấy Neuralink đang tiến gần hơn tới mục tiêu biến cấy ghép não từ một thí nghiệm khoa học phức tạp thành một quy trình y tế có thể mở rộng. Và nếu tham vọng của Elon Musk thành hiện thực, cuộc tranh luận về ranh giới giữa con người và máy móc – từng chỉ tồn tại trong phim khoa học viễn tưởng – có thể sẽ sớm trở thành câu chuyện rất đời thực của thế kỷ 21.

Theo: 36 Kr, Reuters