Chủ tịch FPT Retail Nguyễn Bạch Điệp: 2023 khó khăn nhưng Long Châu sẽ tiếp tục mở rộng

“Trước khi tham gia, chúng tôi mới chỉ nhìn thấy mảng thị trường nhà thuốc còn manh mún, nhỏ lẻ, chưa thấy ai mang lại dịch vụ chuyên nghiệp cho khách hàng nhưng khi nhập cuộc, chúng tôi nhận thấy có một số thứ có thể thay đổi, góp ích cho nền dược phẩm nước nhà và đó chính là con đường dài để Long Châu tiếp bước”, bà Nguyễn Bạch Điệp – Chủ tịch FPT Retail, Tổng giám đốc FPT Long Châu chia sẻ.

Trong năm 2022, Long Châu đạt được những cột mốc cực kỳ ấn tượng gồm đạt mốc 1.000 cửa hàng, 5 triệu khách hàng đến mua sắm/tháng; hơn 2,5 triệu khách hàng mua sắm trên nền tảng trực tuyến/ tháng trong khi ứng dụng Nhà thuốc FPT Long Châu cũng cán mốc hơn 2 triệu người dùng sau 1 năm ra mắt.

Với Long Châu nói riêng và FPT Retail nói chung, 2023 sẽ là một năm như thế nào?

Tôi cho rằng khó khăn có thể tiếp tục kéo dài đến giữa năm sau, thậm chí là hết năm. Với tình hình đó, người dân sẽ thắt chặt chi tiêu, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu hơn. Đứng trước tình hình khó khăn này, FPT Long Châu càng chú trọng mục tiêu mở rộng, đến gần hơn nữa với người dân để mang đến những sản phẩm chất lượng với giá thật rẻ.

FPT Long Châu sẽ vẫn là động lực tăng trưởng của FRT trong thời gian tới. Chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng chuỗi, dự kiến sẽ mở thêm 400 - 500 cửa hàng trong năm 2023.

FRT cũng sẽ tiếp tục chuyển đổi số mạnh mẽ, ứng dụng công nghệ vào hoạt động của cả 2 chuỗi FPT Shop và FPT Long Châu nhằm gia tăng trải nghiệm khách hàng.

Long Châu đã bứt lên rất nhanh trong năm 2022, đâu là động lực cho điều này? FPT Retail đã nhìn ra được điều gì ở bức tranh thị trường bán lẻ dược phẩm Việt Nam?

Nói về động lực, thứ nhất, việc mở mới số cửa hàng Long Châu vượt kế hoạch có thể nói là như đang ở đà tiến lên. Trong quá trình triển khai, công ty nhận được sự hỗ trợ lớn của Tập đoàn về mặt công nghệ, nhiều quy trình được tự động hoá. Khi đi vào guồng thì sự phối hợp giữa các bộ phận, phòng ban nhuần nhuyễn hơn. Vì vậy, Long Châu quyết định tăng tốc luôn.

Động lực thứ hai là FPT Retail nhìn thấy tiềm năng từ thị trường. Ở Việt Nam, số lượng các nhà thuốc nhỏ lẻ lên tới gần 60.000, vì vậy dư địa để mở rộng chuỗi Long Châu còn rất lớn. Đặc biệt là ở những nơi vùng sâu, vùng xa, người dân còn ít tiếp cận với các cửa hàng thuốc đầy đủ nhóm sản phẩm. Con số 1.000 gần như chốt cho năm 2022 nhưng chúng tôi sẽ không dừng lại. Chiến lược mở rộng vẫn là chiến lược chính trong năm 2023 với dự kiến mở mới 400-500 cửa hàng.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, dân số Việt Nam đang già đi với tốc độ gia tăng, kết hợp với tỷ lệ sinh thấp sẽ dẫn đến tỷ lệ người già trên 65 tuổi vào năm 2055 tăng cao. Trong khi đó, Quỹ tiền tệ quốc tế IMF đã dự báo, đến năm 2025, Việt Nam sẽ vươn lên đứng thứ 3 Đông Nam Á về quy mô kinh tế, với mức GDP chỉ xếp sau Indonesia và Thái Lan, vượt qua Malaysia, Philippines và Singapore.

Mức sống nâng cao và cơ cấu dân số già được dự báo sẽ khiến cho người dân ngày càng chú trọng tới việc nâng cao sức khỏe và chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm thực phẩm chức năng, sản phẩm chăm sóc sức khỏe và vật tư y tế, đồng thời có khuynh hướng sử dụng các sản phẩm dược mỹ phẩm với tiêu chí an toàn cho sức khỏe.

Với Long Châu, trước khi tham gia, chúng tôi mới chỉ nhìn thấy mảng thị trường nhà thuốc còn manh mún, nhỏ lẻ, chưa thấy ai mang lại dịch vụ chuyên nghiệp cho khách hàng. Còn khi nhập cuộc, chúng tôi nhận thấy có một số thứ có thể thay đổi, góp ích cho nền dược phẩm nước nhà và đó chính là con đường dài để Long Châu tiếp bước.

Đầu tiên là thuốc chính hãng, được kiểm soát chất lượng, với các chuỗi có hệ thống phần mềm hỗ trợ.

Thứ hai là giá thành, việc quản trị bằng phần mềm tối ưu chi phí sẽ giúp hạ giá thành sản phẩm, người dân cũng được hưởng lợi. Và một điều mà tôi nghĩ rất quan trọng là đào tạo nhân viên, tư vấn khách hàng cách uống thuốc đúng, đủ, tránh lạm dụng kháng sinh.

Với FPT Shop hay F.Studio trước đây, có thể thấy tốc độ mở mới cửa hàng không quá nhanh nhưng Long Châu là một câu chuyện hoàn toàn khác? Có phải đã có một sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh của FPT Retail?

Đầu tiên cần kể đến là quyết tâm làm và phải làm được của ban lãnh đạo và sự đồng lòng của CBNV. Kế đến, có thể nói, kinh nghiệm về xây dựng và phát triển chuỗi bán lẻ FPT Shop đã đem lại rất nhiều lợi thế cho FRT khi phát triển chuỗi dược. Khi mở rộng chuỗi Long Châu thì FRT đã chuyển nguồn lực từ FPT Shop sang. Ngoài ra, FRT còn được hỗ trợ thêm nguồn lực tài chính và công nghệ từ Tập đoàn FPT.

Ngoài ra, chúng tôi phân công rõ ràng nhiệm vụ từng người. Tại FRT, người nào giữ trận, người nào mở cõi đều được xác định rõ, điều này giúp Công ty duy trì và tăng trưởng ở mảng cũ cũng như mở rộng được mảng mới.

Long Châu lấy gì làm lợi thế cạnh tranh với các đối thủ (cửa hàng nhỏ, các hệ thống lớn khác)?

• FPT Long Châu được đánh giá có định hướng và vận hành đúng với ngành bán lẻ dược phẩm, chuyên về thuốc nhất, sở hữu danh mục sản phẩm đa dạng, đầy đủ nhóm thuốc chất lượng phục vụ người dân. Điều này cho phép Long Châu đáp ứng đủ nhất nhu cầu ngày càng cao về nhu cầu thuốc điều trị bệnh, đặc biệt là thuốc theo đơn bệnh viện các loại thuốc hiếm.

Thứ nữa, FPT Long Châu thừa hưởng từ Tập đoàn FPT về phần công nghệ, từ quản trị cửa hàng giúp tối ưu hoá chi phí đến công nghệ phục vụ cho trải nghiệm khách hàng. Chúng ta thấu hiểu khách hàng bao nhiêu thì họ sẽ hài lòng bấy nhiêu.

Về lâu dài, Long Châu còn mong muốn chuỗi nhà thuốc sẽ đưa thêm nhiều dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tới khách hàng chứ không chỉ là thuốc. Đó chính là khai thác phần trên thượng tầng của lĩnh vực dược phẩm giúp mang lại hiệu quả tăng trưởng lâu bền.

Năm 2022, An Khang của TGDĐ đã xác định dừng mở mới ở mốc hơn 500 cửa hàng, trong khi Long Châu đã mở cửa hàng thứ 1000, khác biệt ở đây là gì?

Như đã đề cập, việc mở mới số cửa hàng Long Châu vượt kế hoạch có thể nói là như đang ở đà tiến lên. Trong quá trình triển khai, công ty nhận được sự hỗ trợ lớn của Tập đoàn về mặt công nghệ, nhiều quy trình được tự động hoá. Tất cả những ứng dụng CNTT trong quản trị vận hành đã giúp chuỗi nhà thuốc FPT Long Châu nhanh chóng mở rộng quy mô lên đến 1.000 nhà thuốc trên toàn quốc trong thời gian ngắn. Khi đi vào guồng thì sự phối hợp giữa các bộ phận, phòng ban nhuần nhuyễn hơn. Vì vậy, Long Châu quyết định tăng tốc luôn.

Ngoài ra, trong năm 2022, với mục tiêu "mọi hoạt động đều hướng đến khách hàng" được FPT Long Châu vinh dự khi được trao cơ hội phục vụ hơn 5 triệu khách hàng đến chuỗi nhà thuốc mua sắm/ tháng; hơn 2,5 triệu khách hàng mua sắm trên nền tảng trực tuyến/ tháng và hơn 4,2 triệu khách hàng thân thiết luôn đồng hành, tin tưởng lựa chọn trong suốt hành trình phát triển bền vững và đột phá đạt mốc 1.000 nhà thuốc của Long Châu.

Trong tháng 12, ứng dụng Nhà thuốc FPT Long Châu chính thức cán mốc hơn 2 triệu người dùng sau 1 năm ra mắt. Đây là phiên bản ứng dụng hiện đại đã được Long Châu cập nhật giúp thân thiện với người dùng, là lựa chọn tối ưu cho khách hàng có thể thực hiện mua sắm các sản phẩm chăm sóc sức khỏe trực tuyến một cách thuận tiện, nhanh chóng nhất và được miễn phí giao hàng trong 3 giờ.

Với Long Châu, người ta nhắc nhiều đến “công nghệ hóa chuỗi bán lẻ”, ông/bà có thể chia sẻ cụ thể hơn về việc Long Châu đã công nghệ hóa như thế nào?

Chuyển đổi số trong bối cảnh số hóa đang là xu thế tất yếu của mọi doanh nghiệp, FPT Long Châu tự hào khẳng định uy tín và chất lượng đằng sau vẻ ngoài của một nhà thuốc truyền thống đã ứng dụng công nghệ thành công với những giải pháp tiên tiến như ứng dụng bán hàng tự động tại điểm bán, hệ thống quản trị logistic giao nhận hàng hoá, hệ thống quản trị tồn kho realtime,...

Cụ thể, FPT Retail chuyển đổi thần tốc hệ thống bán hàng: từ POS, SAP truyền thống sang OMS hiện đại và có tính linh hoạt cao hơn. FRT đã đưa toàn bộ hệ thống bán lẻ lên cloud trong thời gian nhanh nhất với dự án thế kỷ “phóng Công ty tỷ đô lên mây", ứng dụng AI thành công trong công thức chia hàng hóa về shop giúp giảm 50% số lượng trường hợp bị stock-out tại cửa hàng.

Tất cả những ứng dụng CNTT trong quản trị vận hành đã giúp chuỗi nhà thuốc FPT Long Châu nhanh chóng mở rộng quy mô lên đến 1.000 nhà thuốc trên toàn quốc trong thời gian ngắn. Chuyển đổi số thành công không chỉ giúp tiết giảm chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh, tối ưu hóa năng suất mà còn giúp chúng tôi nuôi dưỡng tinh thần đổi mới, sáng tạo, xây dựng nền tảng văn hóa số trong tổ chức và hình thành nguồn nhân lực tài năng - nguồn tài nguyên chiến lược để phát triển bền vững trong nền kinh tế số.

Ứng dụng công nghệ số hóa vào hoạt động của chuỗi Nhà thuốc FPT Long Châu là bước tiến vượt bậc và nỗ lực của công ty FRT nói riêng và cả Tập đoàn FPT nói chung trên hành trình sứ mệnh chăm sóc sức khỏe hàng triệu người dân Việt Nam bằng dịch vụ vượt trội, nhanh chóng và tiện lợi.

Theo bà, đâu là yếu tố quyết định để Long Châu bứt phá trong 2 năm qua và trong các năm tới?

Để FPT Long Châu có được chỗ đứng hiện tại là sự tổng hoà của nhiều yếu tố, có 3 cái chính:

Thứ nhất, đó là quyết tâm làm và phải làm được của ban lãnh đạo và sự đồng lòng của CBNV.

Thứ hai, kinh nghiệm về xây dựng, vận hành và phát triển chuỗi bán lẻ FPT Shop đã được mang sang chuỗi dược.

Thứ ba, nguồn lực sẵn có từ FPT Shop. Khi mở rộng chuỗi Long Châu thì FRT đã chuyển nguồn lực từ FPT Shop sang. Ngoài ra, FRT còn được hỗ trợ thêm nguồn lực tài chính và công nghệ từ Tập đoàn FPT.

Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ "người khổng lồ" FPT - tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam, FPT Long Châu sẽ tiếp tục bứt phá dẫn đầu trên hành trình chuyển đổi số, đưa tự động hóa vào quá trình vận hành và tiến tới tự động hóa hoàn chỉnh nhằm khai thác hiệu quả nhất nguồn lực trong lĩnh vực chuỗi bán lẻ dược phẩm nói riêng và ngành Thương mại điện tử nói chung, đáp ứng nhu cầu với chất lượng phục vụ và trải nghiệm tốt nhất cho mọi khách hàng khắp Việt Nam.

Long Châu nhìn thấy những điểm đặc thù nào của thị trường bán lẻ dược phẩm Việt Nam?

Tại Việt Nam, thị trường bán lẻ dược phẩm có tính phân mảnh rất cao, với gần 60.000 nhà thuốc nhưng hầu hết là cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ.

Về thói quen của khách hàng, thông thường, khi gặp phải một số triệu chứng bệnh phổ thông như ho, sốt, đau bụng nhẹ,... người tiêu dùng Việt Nam thường có xu hướng tới các nhà thuốc quen thuộc để hỏi dược sĩ và mua thuốc. Trong đó, các tiêu chí được người tiêu dùng sử dụng khi lựa chọn mua thuốc như: Vị trí địa lý nhà thuốc, chất lượng thuốc, giá cả,... Cùng với đó là một số yếu tố để giữ chân người mua như: trình độ chuyên môn của dược sĩ đứng quầy, quá trình tư vấn, chăm sóc sau mua,...

Ngoài ra, sau đại dịch Covid-19, hình thức mua hàng cũng đã trở thành một trong những căn cứ quan trọng của người tiêu dùng khi lựa chọn nhà thuốc. Các hình thức đặt hàng online, giao hàng tận nhà, tư vấn online,.. trở thành ưu điểm trong mắt khách hàng nhờ vào tính tiện lợi, linh động, tiết kiệm thời gian,...

• Tham vọng trở thành ông lớn ‘bán lẻ đa ngành’
• Một số sản phẩm “mùa vụ” trong dịp Covid như laptop, smartphone (các thiết bị phục vụ nhu cầu học tập online, kết nối), dịch vụ Internet đều gặp tình trạng khủng hoảng thừa sau Covid, bà đánh giá thế nào về thị trường thuốc - sản phẩm cũng đã tăng vọt nhu cầu trong đại dịch?
• Về xu thế, khi đại dịch qua đi, nhóm sản phẩm chống dịch chắc chắn bị khủng hoảng thừa. Tuy nhiên, do đã ứng dụng công nghệ AI vào việc nhập hàng, nên FPT Long Châu vẫn kiểm soát được lượng hàng vào ra hợp lý, không bị ảnh hưởng nhiều.

FPT Retail từng nói sẽ mở vài ngàn nhà thuốc trong 3 năm tới, FPT Retail sẽ tiến hành việc này như thế nào?

Với FRT, khi tìm được công thức thành công thì chúng tôi mới dám mở rộng. FPT Retail đang hoạt động dưới sự giám sát của Tập đoàn và nhà đầu tư trên các KPI về doanh thu và lợi nhuận. Điều đó cũng có nghĩa là công ty đang rất quan tâm và quản lý chặt chẽ hiệu quả khi mở mới nhà thuốc, luôn cân bằng giữa cam kết với cổ đông và mở rộng thị phần.

Về mặt quản trị thì mở 200, 300 hay 1.000 cửa hàng đều như nhau. Một phần mềm viết ra sẽ quản lý chi tiết đến từng mật mã hàng hoá, từng loại thuốc đến từng shop... Nhờ hệ thống phần mềm đó mà có thể nhìn tổng thể bức tranh về tài chính để theo dõi các chỉ số kinh doanh một cách tốt nhất, khu vực nào ổn, khi vực nào không ổn.

Người ta chưa thấy FPT Retail rời xa ngành bán lẻ, sau dược phẩm, đích ngắm tiếp theo của FPT Retail là gì?

FPT Retail định hướng trở thành công ty Bán lẻ đa ngành, chúng tôi đặt mục tiêu sẽ cung ứng tất cả các sản phẩm phục vụ đa dạng nhu cầu của khách hàng, len lỏi vào đời sống của tất cả người dùng Việt Nam. Năng lực cốt lõi của một công ty bán lẻ là xây dựng chuỗi bán lẻ và quản trị nó. Vì vậy không quan trọng là bạn bán cái gì mà bạn có năng lực cốt lõi đó hay không.

Như FPT Retail, từ công nghệ chuyển sang một lĩnh vực không liên quan là dược phẩm, ban đầu mọi người cũng lo lắng, không có chuyên thì làm sao tham gia vào thị trường y tế? Nhưng cuối cùng chúng tôi cũng đã làm được vì đã có kinh nghiệm từ xây dựng chuỗi công nghệ.

Tương lai, FPT Retail chắc chắn sẽ không dừng lại ở hai ngành nghề đang có. Các lĩnh vực bán lẻ có triển vọng lớn lại vừa an toàn là những sản phẩm thiết yếu như ăn uống, đồ tiêu dùng, mẹ và bé, siêu thị, giáo dục... Đây là những nhu cầu lặp đi lặp lại mỗi ngày, thường xuyên gắn với đời sống của một gia đình nên ở thời kỳ nào cũng sẽ tăng trưởng, phát triển tốt.