Vừa giải cứu khỏi Campuchia thì lại sang
“Ba năm trước, nhiều thanh niên Hàn Quốc bị lừa đến đây. Nhưng bây giờ, họ tự tìm đến dù biết rõ đây là hành vi phạm tội — bởi họ nghĩ rằng công việc này hái ra tiền.”
Đó là chia sẻ của ông Jeon Dae-sik, Phó chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp Hàn Quốc tại châu Á ở Campuchia, người đã điều hành một doanh nghiệp logistics tại đây 16 năm.
Cho đến tháng 5, ông Jeon cũng giữ chức Phó chủ tịch Hiệp hội Người Hàn Quốc tại Campuchia, trong thời gian đó, ông đã dành khoảng ba năm tham gia điều hành một đội cứu hộ không chính thức của người Hàn.

Theo ông Jeon, đội này bao gồm khoảng 20 cư dân Hàn Quốc và đã giải cứu hơn 800 người Hàn khỏi các khu phức hợp tội phạm trong nước — hơn một nửa trong số đó được giải cứu chỉ trong năm nay.
Thế nhưng, khi các cuộc gọi cầu cứu tăng lên, số lượng "nạn nhân thực sự" dường như đang giảm xuống. Ngày càng nhiều người Hàn Quốc đến Campuchia mà không hề bị lừa. Họ hoàn toàn nhận thức đầy đủ rằng mình đang tham gia vào các hoạt động liên quan đến lừa đảo qua điện thoại và lừa đảo tình cảm.
“Chúng tôi đang chứng kiến những người mình từng giải cứu quay trở lại,” ông Jeon nói. “Khi chúng tôi hỏi lý do, họ nói rằng đó là công việc kiếm được nhiều tiền.” Ngay cả khi không bị thu hút bởi những lời hứa hẹn về mức lương cao vô lý, một số người vẫn vượt biên, tin rằng làm việc trong các đường dây lừa đảo này có thể giúp họ kiếm được hơn 3 triệu won (2.100 USD) mỗi tháng.
Một số người giờ đây từ chối trở về Hàn Quốc sau khi được giải cứu vì lo sợ các hậu quả pháp lý đang chờ đợi họ. “Chúng tôi gửi taxi đến đón một chàng trai, và khi giải thích cách thức về nước, cậu ta bảo chúng tôi đợi thêm chút nữa,” ông Jeon kể lại.
“Cậu ta biết mình có thể bị bắt giữ tại Hàn Quốc.” Anh ta sau đó đã quay về và bị kết án 3 năm tù vì cố tình lôi kéo hai người khác tham gia vào đường dây.
Những người khác từ chối được giải cứu ngay từ đầu. Một cư dân Hàn Quốc, tự giới thiệu là Park, cho biết: “Một số bạn trẻ đã ổn định ở đây từ chối quay về ngay cả khi cha mẹ họ van xin.”
Một cư dân khác, họ Jeong, người đã giúp giải cứu khoảng 20 người Hàn Quốc, nói: “Các tổ chức tội phạm không phải lúc nào cũng dùng vũ lực giữ người. Thực tế, họ trả ‘phí tuyển dụng’ để đưa người sang. Nếu các nghi phạm vừa bị trục xuất không bị giam giữ, tôi cá là họ sẽ quay lại sân bay Phnom Penh ngay ngày hôm sau”.
Trại lừa đảo không phải ở đâu cũng tàn ác?

Trái ngược với quan niệm phổ biến, một số người được cho là được phép di chuyển tự do trong các khu phức hợp tội phạm này, vốn được gọi là wenchi, với những điều kiện nhất định.
Trên thực tế, tin đồn rằng một số người kiếm được thu nhập cao mà không bị giam lỏng hay hành hung đang thúc đẩy nhiều thanh niên Hàn Quốc đặt vé máy bay đến Campuchia.
Một nhân viên sòng bạc nói với tờ JoongAng Ilbo: “Miễn là bạn đạt ‘doanh số’ tốt, bạn có thể đi lại tự do — kể cả người Hàn. Bạn có thể kiếm hàng chục triệu won mỗi tuần. Một khi ai đó bắt đầu kiếm được số tiền như vậy, thật khó để quay lại cuộc sống bình thường ở Hàn Quốc.”
Dù biết một số lời cầu cứu đến từ chính những kẻ đồng lõa trong các vụ án, đội cứu hộ vẫn phải phản ứng. “Rất khó phân biệt giữa nạn nhân thực sự và người tham gia,” ông Jeon nói, “và chúng tôi không có bất kỳ thẩm quyền pháp lý nào, vì vậy những nỗ lực tình nguyện của chúng tôi đi kèm với rủi ro thực sự.”
Các hoạt động giải cứu thường bắt đầu khi nạn nhân lấy lại được điện thoại và liên lạc với Hiệp hội Người Hàn. “Nếu ai đó gửi tin nhắn nói rằng họ sẽ ra ngoài trong giây lát vào giờ nghỉ ăn, chúng tôi bảo họ: ‘Bỏ hết mọi thứ và chạy ra ngay — chúng tôi đang đợi bên ngoài,’” ông Jeon giải thích.
Các mục tiêu giải cứu có thể bị giam giữ trong khách sạn hoặc các khu lừa đảo. Tuy nhiên, các vấn đề không kết thúc sau khi giải cứu. Nhiều người không thể lấy lại hộ chiếu, tiền bạc hay đồ đạc cá nhân.
Ông Jeon nói: “Chi phí trở về phải do cá nhân tự chi trả. Nhiều người nhận được sự giúp đỡ từ gia đình ở Hàn Quốc gửi tiền sang.” Nếu người đó bị nghi ngờ có liên quan hoặc không thể thanh toán, Hiệp hội Người Hàn đôi khi sẽ can thiệp.
“Một số hứa sẽ trả lại chúng tôi khi họ về đến Hàn Quốc, nhưng không phải lúc nào họ cũng giữ lời,” ông Jeon cho biết. Cho đến nay, hiệp hội đã chi khoảng 400 triệu won cho chi phí hồi hương.
Ông Jeon nói thêm rằng các yêu cầu giải cứu vẫn tiếp tục đến từ những người được cho là đang bị giam giữ trong các mạng lưới lừa đảo ở Campuchia.
“Tôi không nghĩ có chuyện buôn bán nội tạng như trong phim, nhưng có tình trạng buôn người,” ông nói.
Ví dụ, một nhóm có trụ sở tại Sihanoukville có thể 'bán' một công dân Hàn Quốc làm việc kém hiệu quả cho một tổ chức tội phạm khác.