Nam sinh viên "bắt lỗi" hệ thống của trường ĐH
Lưu Tĩnh Khang (Liu Jingkang) sinh năm 1991 tại Mai Châu, Quảng Đông (Trung Quốc). Từ nhỏ, anh đã bộc lộ niềm say mê đặc biệt với máy tính. Năm học lớp 3, khi gia đình mua cho chiếc máy tính, thay vì đơn thuần là chơi game anh muốn trở thành người tạo lập game và tự mình mày mò máy tính.
Năm 2010, Lưu Tĩnh Khang thi đỗ vào khoa Kỹ thuật phần mềm, Đại học Nam Kinh – 1 trong những trường danh tiếng nhất Trung Quốc.
Hai năm sau, Lưu Tĩnh Khang bất ngờ nổi tiếng trong cộng đồng sinh viên khi thực hiện 1 dự án kỳ lạ: phân tích hơn 7.000 bức ảnh thẻ sinh viên để tính toán ra “khuôn mặt trung bình” của từng khoa trong trường.
Dự án này giúp anh thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư, trong đó có Lý Khai Phục – cựu chủ tịch Google Trung Quốc.
Tuy nhiên, cùng năm đó, Lưu Tĩnh Khang lại vướng rắc rối khi đăng bài chỉ ra lỗ hổng bảo mật trong hệ thống của trường. Sự việc suýt khiến anh bị buộc thôi học và nhận ra 1 điều quan trọng: “Công nghệ phải được sử dụng đúng hướng.”
Lưu Tĩnh Khang
Quyết định khởi nghiệp
Năm 2014, khi sắp tốt nghiệp, Lưu Tĩnh Khang từ chối lời mời làm việc của nhiều công ty lớn, cũng không quay về làm việc với cha.
Anh chọn khởi nghiệp với số vốn 300.000 NDT (khoảng 1,1 tỷ đồng). Trong đó 1 nửa từ tiền tiết kiệm và 1 nửa là vay từ cha với điều kiện, nếu anh khởi nghiệp thất bại thì phải ngoan ngoãn đi tìm việc.
Ban đầu, anh tập trung phát triển phần mềm phát trực tiếp các khóa học đại học. Sau hơn 200 buổi phát sóng, dự án thất bại thảm hại vì không ai quan tâm. Thất bại ấy giúp anh hiểu rằng “có kỹ thuật không đồng nghĩa với có thị trường.”
Một ngày nọ, khi xem tin về kính thực tế ảo và các video 360o nước ngoài, Lưu Tĩnh Khang nhận thấy 1 cơ hội mới. Năm 2015, anh chuyển hướng sang sản xuất camera toàn cảnh VR, chính thức thành lập công ty Insta360.
Nhờ tài năng của mình, anh đã thành công thu hút nguồn vốn đầu tư thiên thần – khởi đầu đầy hứa hẹn.
Do Nam Kinh thiếu chuỗi cung ứng phần cứng, đoàn đội của anh phải chuyển đến Thâm Quyến để làm việc. Nhưng hành trình tại đây không hề suôn sẻ. Không am hiểu quy trình sản xuất, nhóm của anh nhiều lần bị các nhà cung cấp đuổi thẳng.
Sau bao nhiêu ngày khó khăn, công ty cũng đưa ra thị trường sản phẩm đầu tiên, những tưởng sẽ thành công, lại phải thu hồi toàn bộ vì lỗi lỏng ống kính.
Không bỏ cuộc, Lưu Tĩnh Khang cùng cả đội ăn ngủ ngay trong nhà máy, tự học từng khâu từ lắp ráp, chỉnh quang đến thử nghiệm. Mỗi ngày anh đều nói với mọi người: “Nếu chúng ta không làm được thì công ty phải giải thể.”
Hình ảnh 1 buổi họp
Chính thời điểm ấy, Insta360 đã có bước chuyển mình quan trọng.
Bước ra thế giới
Năm 2017, tại Triển lãm CES (Mỹ), camera Insta360 được Steve Wozniak – đồng sáng lập Apple nức nở khen ngợi. Chỉ sau vài tháng, doanh số tăng vọt thêm 20 triệu NDT/tháng (khoảng 74 tỷ đồng).
Kể từ đó, Insta360 liên tục đột phá:
- 2018: Dòng ONE X đứng đầu thế giới về doanh số camera toàn cảnh.
- 2019: Ra mắt dòng camera ngón tay cái GO, hướng đến người dùng phổ thông.
- Cùng năm, công ty phát triển thuật toán “gậy tự sướng tàng hình”, giúp người quay có thể tạo góc nhìn bay lơ lửng mà không cần chỉnh sửa hậu kỳ – tính năng này lan truyền mạnh trên mạng xã hội, đưa thương hiệu lên tầm toàn cầu.
Từ nhà sáng chế đến người định hình ngành công nghiệp
Nhờ nền tảng kỹ thuật lõi vững chắc, Insta360 nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường.
Đến năm 2024, công ty đạt 81,7% thị phần camera toàn cảnh toàn cầu. Tính đến quý III năm 2025, thị phần toàn cầu của Insta360 trong mảng camera 360o đã tăng lên 85,8%, gần như đặt ra tiêu chuẩn chung cho cả ngành.
Ngày 11 tháng 6 năm 2025, Insta360 niêm yết trên sàn STAR Market, cổ phiếu tăng 274% ngay trong ngày đầu giao dịch. Trong lễ gõ chuông, Lưu Tĩnh Khang đã dùng chính camera Insta360 của mình thay cho búa, tượng trưng cho chặng đường 10 năm vượt khó. Anh xúc động nói:
“Chỉ cần 16 bước để bước đến vị trí này, nhưng chúng tôi đã mất tới 10 năm.”
Tỷ phú 9X giàu nhất Trung Quốc
Đến ngày 3/11, cổ phiếu của công ty Insta360 chốt phiên giao dịch trên sàn STAR Market ở mức 293,60 NDT (khoảng 1 triệu đồng), đưa giá trị vốn hóa thị trường của công ty đạt 117,7 tỷ NDT (khoảng 434,468 tỷ đồng). Lưu Tĩnh Khang hiện nắm giữ tài sản cổ phần trị giá 38,5 tỷ NDT (khoảng 142,115 tỷ đồng), trở thành tỷ phú 9X giàu nhất Trung Quốc.
Xuất thân là cử nhân khoa học máy tính của Đại học Nam Kinh, Lưu Tính Khang khởi nghiệp năm 2015 với ước mơ phát triển các thiết bị quay phim tiên tiến phục vụ cộng đồng sáng tạo nội dung.
Trong chưa đầy 10 năm, Lưu Tĩnh Khang đã đưa Insta360 từ một dự án sinh viên trở thành công ty công nghệ có giá trị gần 10 tỷ USD. Với khoảng 26,8% cổ phần (bao gồm cả phần vợ anh nắm giữ), Lưu Tĩnh Khang hiện sở hữu khối tài sản trị giá 2,7 tỷ USD, theo ước tính của Forbes.
Hành trình của Lưu Tĩnh Khang đã chứng minh: “Không cần xuất thân giàu có, chỉ cần kiên định và sáng tạo, bạn vẫn có thể làm nên kỳ tích.”
